Kaydur, 4,5 yıl önce sıpariş çoktu çok iş yapıyordu.Millet tamiratını yapardı. Mesela adam geliyor ayakkabı yenisi veya ucuzu var onu gidip alıyor. Gelip tamiratı ne yapsın ki bir tamirat yapacağına gidip yeni ayakkabı alıyor.Marketler evet büyük sektöre dönmüş küçük esnafların hepsi öldü. Büyük AVM’lere gidiyorlar eskiden bir ayakkabı yapıyorduk bir altı için 10 kere yüzünü deyiştiriyorduk.Son olarak bırakmayı düşünüyorum yani böyle giderse ben işi bırakacağım. Bizim işimiz çok zor 1 TL ile 2TL ile ne iş yapacağım. Bir boyadan bir ayakkabı tamirciliyi ilen 1TL 2TL ile iş olmaz evimizi bile geçindiremiyoruz.SİZİ TANIYA BİLİRMİYİZ?Hasan KAYDUR. Ayakkabıcılık mesleğini 1978’den belli yapıyorum.ŞANLIURFA DA AYAKKABI TAMİRCİLİĞİ NE DURUMDA?Ayakkabı tamirciliği ölmüş yani fazla bir şeysi yok eski iş yok yani eskiye göre iş yok fazla tamirat yapmıyoruzESKİDEN NASILDI SİZİN MESLEK?Eskiden mesleğim çok iyi idi milletin fazla tamir yapma isteği yok yani eskisine göre çok düştü yaniÖNCEDEN NASILDI 80 LERDE 90 LARDA NASILDI?O zamanlar mesela ayakkabı tamiratımız yüksekti. Yani çok tamirat yapıyorduk. Ayakkabı imalatı yapıyorduk. Hepsini pençe topuk mesela çakıyorduk. Ayakkabıların tamiratı çok oluyordu. Artık kimse gelip tamirat falan yaptırmıyor. Aslına bakarsak tamir işi ölmüş yani şimdi gelen mesela ince bir iş için geliyor fazla iş gelmiyor işimiz ölü yani bu olsun terziler olsun ölü.NE ZAMANDAN BELLİ İŞLER BÖYLE?4,5 yıldır böyle düştü yani gitgide işler kesiliyor. Millet hep avm’lere gidiyor kredi kartı ile o dur budur küçük esnafla gelip iş yapamaz ki gelende bir boya için geliyor kalıp için geliyor fazla kimse gelmiyor.MESELA 4,5 YIL ÖNCE NASILDI İŞİNİZ? 4,5 yıl önce sıpariş çoktu çok iş yapıyorduk millet tamiratını yapardı mesela adam geliyor ayakkabı yenisi veya ucuzu var onu gidip alıyor adam gelip tamiratı ne yapsın ki bir tamirat yapacağına gidip yeni ayakkabı alıyor her kez marketler gidiyor işte küçük esnaf böyle olduAYAKKABI TAMİRCİLİĞİNİ KIRAN TEK BÜYÜK MARKETLERMİ?Marketler evet büyük sektöre dönmüş küçük esnafların hepsi öldü büyük avmelere gidiyorlar eskiden bir ayakkabı yapıyorduk bir altı için 10 kere yüzünü deyiştiriyorduk 10 tane yama vurduk bir ayakkabı için şimdi bir ayakkabıya bir çivi bile vuramıyoruz adam diyor aman yapma aman etme.ŞUAN AYAKKABISINI TAMİRE KİMLER GETİRİYOR?Özellikler ayakabı getiriyorlar ayakkabı dar olduğu için kalıp için yoksa fazla tamirat yırtık işi gelmiyor adam temizlemek için getiriyor lüks ayakkabılarını eskiden bir adamın bir ayakkabısı vardı şimdi belki 50 tane ayakkabısı var oda hep gidip kredi kartından alıyor adam gelip tamircide ne iş yapacak.KÖYLÜ KESİMİ SİZE NE FAYDASI OLUYORMU?Köylü kesimin tabiki bize faydası var köylü kesimin esnafa hayırı bereketi var köylüde gelmedimi hiç iş olmuyor şehirliden iş olmuyorŞANLIURFA DA AYAKKABI TAMİRCİLİĞİ YAPAN USTA SAYISI NE KADAR ?Fazla öyle yok çok arkadaşlarımızda bırakıyor çoğuda bırakıyorSUAN SİZE KAZANCI VARMI AYAKKABI TAMİRCİLİĞİN?Bizde ekmek parası evimizi geçindirelim odur fazla bir kazancımız yok öyle bizim işimiz bir iki çift çakıyoruz ver 1TL ver 2TL budur 1,2TL den ne yapacağız bir kalıp’a takıyoru 5TL bir boya vuruyorum 2TL bunun kökü kar olsa ney yapacan evimizi kıl kanat geçindiriyoruz zorbile geçimGÜNDE ORTALAMA KAÇ KİŞİ GELİYOR YANINIZA?ortalama sen 1 saattir buradasın bak kimse gelmemiş günde ben burada 2,3 tane tamir yapabiliyorum yapamıyorum bilemedin elime bir 15 TL geçiyor geçmiyor şimdi iş öldü yaniSİZİN İŞİN HEM GELİŞMESİ HEMDE DEVAM ETMESİ İÇİN YENİDEN ESKİSİ GİBİ OLMASI İÇİN SİZCE NELER YAPILA BİLİR?Şimdi küçük esnafın hepsini öldürdüler küçük esnafın işi iyi değil millet hep büyük yerlere kaçıyor herkezin lüks e merakı var alım güçü çoktur yüksektir adam burada ne yapacak tamir işi öldü.SON OLARAK NELER SÖYLEMEK İSTERSİNİZSon olarak bırakmayı düşünüyorum yani böyle giderse ben işi bırakacağım bizim işimiz çok zor 1 TL ile 2TL ile ne iş yapacağım sen benim yerimde ol ne yapacaksın bir boyadan bir ayakkabı tamirciliyi ilen 1TL 2TL ile iş olmaz evimizi bile geçindiremiyoruz çok zor bir zaman iyidi ama şimdi yok.BİZE ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.Ben teşekkür ederim bize bu imkanı verdiğiniz için AYAKKABICILIKYüzyıllar boyu bir el imalâtı olan ayakkabı ancak son yüzyılda endüstri konusu olmuştur. Bugün bile Türkiye’de ayakkabı ihtiyacının büyük bir kısmı el yapımıyla sağlanmaktadır. Ayakkabı İşçilerinin çeşitli parçaları birleştirerek meydana getirdikleri bu ayakkabılar, kullanılan malzemeye ve biçime göre adlandırılır. imalâthanelere getirilen deriler, ayakkabı haline gelinceye kadar çeşitli işlemlerden geçer. Ayakkabı işçilerinin üzerinde çalıştıkları en önemli parçalar «taban» ve «saya» dır. Saya kumaş, keçe, saz, tahta da olabileceği gibi, genellikle deridendir. Türkiye’de ilk olarak 1810’da kurulan ayakkabı imalâthanesi (Beykoz) ancak 1942’de makineleştirilmiştir.Ismarlama Ayakkabı YapımcısıUsta zanaatkarlar olan ısmarlama ayakkabı yapımcıları, müşterilerin ısmarladıkları çizme ve ayakkabıları ayak ölçüsüne göre yaparlar.Ayakkabı satıcılarının çoğu müşterilerine ayakkabı fabrikalarında ayakkabı işçileri tarafından seri halde imal edilen modelleri sunarlar; böylece de herkes, ayağına uygun bir ayakkabıyı satın alıp giyer. Ama bazı kimseler ayakkabılarını satış mağazalarından almak yerine, bir ayakkabıcıya ısmarlamayı tercih ederler. Ismarlama ayakkabı yapımcıları, müşterilerin zevkine ve ayaklarının pekline göre çalışırlar. Yine bazı ayakkabıcılar «hassas ve şekilsiz ayaklar» için ayakkabı yapımında da ustalaşmışlardı. Bir çeşit ortopedi mütehassısı sayılan bu ayakkabıcılar, ölçü üzerine çalışırlarken hazırlamağa başladıkları ayakkabıları müşteriye birçok defa giydirip prova ederler. Ismarlama ayakkabı yapımcıları günümüzde sandaletten çizmeye, iskarpinden en lüks ayakkabıya kadar her çeşit kundurayı yapmada ustadırlar.Ayakkabı Tamircisi veya KunduracıKunduracılar, ısmarlama ayakkabı yapımcıları gibi ayakkabı yapmasını bilirler ama onların esas işi ayakkabıların tamiriyle uğraşmaktır. Ayakkabı tamirciliği herşeyden önce ustalık gerektiren ve en azından yeni bir ayakkabı yapımı kadar dikkat isteyen bir meslektir. Hemen her ayakkabı tamircisi ,usta bir kunduracı yanında çıraklık dönemi geçirmiştir. Kunduracıların ayakkabı tamiri için kullandıkları âletler arasında çekiç, biz, tokmak, iğne, iplik, falçete ve örs sayılabilir. Makine sanayinin gelişmesi sonucunda kunduracıların işi nispeten kolaylaşmış ve ayakkabılar elle değil, makineyle dikilmeye başlanmıştır. Ayrıca ayakkabı kalıpları, deriyi parlatıcı İlâçlar ve taban çivileri de ayakkabı tamircisinin kullandığı araç ve gereçlerdir. Kunduracılar, yalnızca deri değil, kauçuk ayakkabıları da tamir edebilmektedirler. Günümüzde mesleklerini öylesine ilerletmişlerdir ki bir ayakkabıyı birkaç dakika içinde onarmaktadırlar
RÖPORTAJ
30 Temmuz 2018 - 17:32
Vatandaş tamirat yapacağını yeni ayakkabı alıyor
Şanlıurfa Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Yusuf Güler Ayakkabıcılık sektörü ile ilgili Hasan Kaydur ile röportaj yaptı.
RÖPORTAJ
30 Temmuz 2018 - 17:32