Doç. Dr. Neslihan Yaprak Barıt, HPV virüsünün baş ve boyun kanserlerindeki etkisinin hızla arttığını belirterek, erken teşhis ve aşının hayati önem taşıdığını vurguladı.
Geçmişte baş-boyun kanserleri daha çok ileri yaşlarda ve uzun süreli sigara-alkol kullanımına bağlı görülürken, artık gençlerde, sigara içmeyenlerde ve kadınlarda da artış gözlemleniyor. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Bölümü’nden Doç. Dr. Barıt, bu değişimin en önemli nedeninin HPV virüsü olduğunu açıkladı.
HPV Virüsü Boğaz Kanserlerinin Başlıca Nedeni
HPV’nin cinsel yolla bulaşabildiğini ve oral temas yoluyla ağız-boğaz bölgesine geçebildiğini belirten Barıt, virüsün dil kökü, bademcik, yutak ve gırtlakta yıllar içinde kansere yol açabileceğini söyledi. Günümüzde boğaz (orofarenks) kanserlerinin yüzde 70-80’i HPV kaynaklı olup bazı merkezlerde bu oran yüzde 90’a kadar çıkabiliyor. Özellikle hiç sigara içmemiş 40-50 yaş arası kişilerde HPV pozitif boğaz kanserinin giderek arttığına dikkat çekti.
Belirti Vermeden Yıllarca Gizlenebilir
HPV’nin 100’den fazla tipi bulunduğunu, Tip 16 ve Tip 18’in en tehlikeli ve kanser yapıcı türler olduğunu aktaran Barıt, virüsün bağışıklık zayıfladığında kanserleşmeye yol açabileceğini söyledi. Erken teşhisin sağ kalımı ciddi oranda artırdığını belirtti.
Belirtiler arasında şunlar öne çıkıyor:
2-3 haftadan uzun süren geçmeyen boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü
Boyunda sert şişlik
Tek taraflı kulak ağrısı
3 haftayı aşan ses kısıklığı
Ağızdan kan gelmesi
Nedensiz kilo kaybı
En Etkili Koruma: HPV Aşısı
Doç. Dr. Barıt, HPV’ye bağlı baş-boyun kanserlerinin büyük kısmının aşı ile önlenebileceğini söyledi. Hem kız hem erkek çocukların mutlaka aşılanması gerektiğini belirten Barıt, aşı takvimini şöyle paylaştı:
9-14 yaş: 2 doz
15-26 yaş: 3 doz
27-45 yaş: Aşı hâlâ fayda sağlıyor
HPV’nin sadece kadınları değil, erkekleri de ciddi şekilde tehdit ettiğini vurguladı.
Korunma Önerileri
HPV ve HPV’ye bağlı baş-boyun kanserlerinden korunmak için öneriler:
Çocuklar ve yetişkinler için HPV aşısı ihmal edilmemeli
Cinsel ilişkide prezervatif kullanımı tercih edilmeli
Çok partnerli ilişkilerden kaçınılmalı
Sigara ve aşırı alkol tüketimi bırakılmalı