Sincan; , Duyma problemi olan kişiler. Hastane de çeşitli tetkikler var, tabi bu konunun alanıyla ilgili örnek olarak dediğimiz bazı klinik testlerden geçiriliyor. Bu testlerde Sosyal Güvenlik Kurumunun bir yönetmeliği var, o yönetmelikte yetişkinler de 30 desibel üzerinde işitme kaybı varsa hastaya işitme cihazı verilebiliyor.
Türkiye"de ki Sosyal Güvenlik Kurumu yönetmeliğinde işitme merkezlerinin dışında işitme cihazı satışı yasaklandı. 2010"dan önce medikallerdan hatta eczanelerden bile cihaz satışı yapılabiliyordu.
Ses yükselticisi adı altında internet sitelerinde ve bazı TV kanallarında satışı yapılıyor aslında bu işitme cihazı değil ses yükselticidir. Sağlık bakanlığından da bu işle ilgili zaman zaman bazı cezalar verilmiştir ama herhalde bir yere kadar önüne geçilebiliyor
SİZİ TANIYABİLİRMİYİZ?
Ramazan SİNCAN Yeni ses işitme merkezinin sorumlu müdürüyüm, yaklaşık 20 yıldır işitme engellilerle ilgili, işitme cihazları ile ilgili çalışıyorum.
İŞİTME CİHAZININ GÖREVİ NEDİR?
İşitme kaybı yaşayan, duymakta zorlanan hastalara verilen gözlük, optik benzeri elektronik olarak kullanılan tıbbi bir malzemedir. İşitme cihazı yeniden doğan pediatrik dediğimiz sıfır yaşından, 90 yaşında ki, 100 yaşında ki bir hastanın kullanabileceği bir aksesuardır. Harici olarak kullanılıyor, her hangi bir cerrahi müdahalesi olmadan kullanılan bir cihazdır.
İŞİTME CİHAZININ FAYDALARI NELERDİR?
Duymakta zorlanan kişilere dışarıdan gelen sesi daha fazla yükseltip daha rahat duymalarını, daha konforlu duymalarını amaçlar.
İŞİTME CİHAZINI KULLANMANIN ŞARTLARI NELERDİR?
Tabiî ki öncelikle kulak burun boğaz hastalıkları uzmanına gidiliyor duyma problemi olan kişiler. Hastane de çeşitli tetkikler var, tabi bu konunun alanıyla ilgili örnek olarak dediğimiz bazı klinik testlerden geçiriliyor. Bu testlerde Sosyal Güvenlik Kurumunun bir yönetmeliği var, o yönetmelikte yetişkinler de 30 desibel üzerinde işitme kaybı varsa hastaya işitme cihazı verilebiliyor. Tabi bu Uluslararası Ölçüler de, 0 – 25 desibele kadar, tabi farklı olarak geçebiliyor ama 0 – 25"e kadar normal kabul ediliyor, daha sonra 30 – 35 desibeller de, hafif derece işitme kaybı 55 – 60"lar da orta derece, 65 – 70"ler de ileri derece ve daha sonrası 90 – 100 desibel kayıplarda da çok ileri derece işitme kaybı olarak sınıflandırılıyor. Genel de hafif dereceden sonra eğer hasta da kullanmak istiyorsa, testler yapıldıktan sonra eğer hastane hekimi uygun görürse hastaya bir rapor veriliyor. Sağ veya sol kulağına ya da her iki taraflı, her iki kulağına da cihaz kullanması gerekiyor diye rapor veriliyor, o rapor, reçete ve yapılan odyolojik testin sonucuna göre hastaya cihaz verilip uygulaması yapılıyor.
İŞİTME CİHAZI ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ŞEYLER NELERDİR?
İşitme cihazı sağlıkta kullanılan elektronik bir alet, hem sağlıkta kullanılır aynı zamanda da elektronik özelliği olan bir üründür. Bu ürünü kullanırken bir hastanın işitme kaybına uygun olması, kullanırken cihazın dayanaklılık ömrü olması ve satış sonrası hizmet çok önemli. Bunu da genelde… Avrupa olan var, Uzak doğu olan var ama Uzak doğuda şuan da en azından ülkemiz de çok fazla yok, daha çok Avrupa ürünüdür. Bir de zaten işitme merkezlerinden alınması gerekiyor, şuan da Türkiye"de ki Sosyal Güvenlik Kurumu yönetmeliğinde işitme merkezlerinin dışında satışı yasaklanmış. 2010"dan önce medikallerdan hatta eczanelerden bile cihaz satışı yapılabiliyordu. Bu da hastanın kulağına uygulanmadığı için onlar zaten analog cihazlardır, dijital olunca bilgisayarda yardımcı alet yardımıyla hastanın hastanede ki testine göre ölçüm yapılıyor. O zamanlar analog cihazlar direkt olarak kulağa uygulanıyordu bu da kulakla ilgili bazı rahatsızlıklara yol açabiliyordu. Tek yapılabilecek şey işitme merkezlerinden alınacak.
Aslında bu sektör ile ilgili en önemli sorun, ses yükselticisi adı altında internet sitelerinde ve bazı TV kanallarında satışı yapılıyor aslında bu işitme cihazı değil ses yükselticidir. Sağlık bakanlığından da bu işle ilgili zaman zaman bazı cezalar verilmiştir ama herhalde bir yere kadar önüne geçilebiliyor. Ses yükselticisi dışarıdan gelen sesi hiçbir şekilde remine edilmeden direkt kulağa verdiği için çoğu hasta ondan zarar görüyor. Zaten fiyatı da çok düşük, işitme cihazları zaman zaman fiyat olarak 6000, 7000"e kadar çıkarken ses yükselticisi 100 – 150 liraya satılıyor. Peki, arada bu kadar uçurum varsa bir tarafta bir eksiklik var bu yüzden ses yükselticisini hastaların kesinlikle kullanmamasını öneriyoruz ve bunu Sağlık Bakanlığı da yasaklamıştır. İşitme ile ilgili dernekler de bunun üzerine gitmektedir, bunun tamamen yasaklanması için.
İŞİTME CİHAZLARININ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
İşitme cihazları tip olarak kulak arkası, kanal içi(sadece kulağın içine giren), çok eskiler de kalan cep tipi ve gözlük tipi kemik yolu dediğimiz işitme cihazları kullanılmaktaydı ama şuan da tip olarak genel de kulak arkası ve kanal içi kullanılıyor. Onların da modelleri olabiliyor, teknik özellik olarak işin biraz daha detayına girmiş olacağız o zaman.
SEKTÖRÜNÜZLE İLGİLİ NE GİBİ SORUNLARINIZ VAR?
Ülkemiz de yaklaşık 1.200 tane Sağlık Bakanlığı ve İl Sağlık Müdürlüklerince ruhsatlandırılmış yaklaşık olarak 1.200 tane işitme merkezlerinden hastaların cihaz alması gerekiyor. Buna ilaveten sorun olarak sadece Şanlıurfa"nın değil, işitme cihazlarını alırken kesinlikle hastanelerden rapor alınması gerekiyor, zaman zaman firmalar eleman gönderiyor hastanelere ve hastalara size cihaz verelim diyor işin bir neci simsar olayı. Hastaların buna çok itibar etmemesi lazım, üstüne basa basa söylüyorum bütün hekimler değil bazıları özellikle falan yere gidin veya buna benzer yönlendirmeler oluyor maalesef, bu ciddi bir ithamdır. Buna da hastaların kendi öz iradeleriyle birkaç yerden cihaz sormaları ve o kişilere çok itibar etmemeleri gerekiyor. Onun dışında pediatrik hastalar da en önemli sorun, şuan da Şanlıurfa"da Eyyübiye "de eğitim ve araştırma hastanemiz var, Mehmet Akif İnan eğitim ve araştırma hastanesi var, Harran üniversitesi var, Balıklı göl devlet hastanesi var ve Mehmet Akif İnan ek binası var. Bu kadar yer var ama pediatrik hastalara şuan da sadece tetkikler Harran üniversitesinde yapılıyor, çocuklara uyutularak yapılan… Testi dediğimiz bir test var ve bu test sadece Harran Üniversitesinde var. Harran Üniversitesinde de çoğu kez uzun zamanlı gün veriliyor ya da hastalar orada beklemeyip başka illere gidiyor. Diyarbakır, Gaziantep, Adana, Ankara, İstanbul sadece çok basit bir test için kamu hastanelerinde, Eyyübiye hastanesinde veya Mehmet Akif İnan hastanesinde yapılmaması şuan da Şanlıurfa için bu konu ile ilgili büyük bir eksikliktir. Harran Üniversitesine bağımlı olmaması gerekiyor çünkü insanlar eğer çocukları işitme kayıplı olma ihtimalini düşünürken bunu günlerce bekleyip 'acaba çocuğumuz duyuyor mu? Duymuyor mu?" işitme kayıplımı değil mi? Bunun da uzun bir sürece yayılması demek, hastalar onu beklemiyor dışarıya gidiyor, 2 milyonun üzerinde nüfusu olan bir şehir için, belki çok bilinen bir hastalık değil piyasa da ama ben kendi sektörüm anlamın da çok büyük bir eksiklik olarak görüyorum. Kişi benim çocuğum acaba hiç mi duymuyor? Ya o sevinci ya da o üzüntüyü bir an önce dışarı çıkarmak istiyor aile. Ama böyle olunca gerçekten sıkıntılı oluyor.
BU KONU İLE İLGİLİ YETKİLİLERDEN TALEPLERİNİZ NELERDİR?
Zaten bu konu ile ilgili bu işin uzmanı, testleri yapan ordiyolog arkadaşlar, örneğin Eyyübiye" deki eğitim ve araştırma hastanesinde ordiyolog arkadaşlar var kadrolu çalışan. Mehmet Akif İnan hastanesinde de var. Sadece uyku testinin iade ile alınıp yeni doğan çocukların (pediatrik) işitme kayıplı olup olmadığını anlamak için bir test alınması gerekiyor, başkada yapacak bir şey yok. Ama düşünün bunun için hastalar dışarıya gidiyor, çoğu hasta Gaziantep"e gidiyor, Diyarbakır"a gidiyor, Ankara, İstanbul"a gidenler bile var, biz bire bir işin içinde olduğumuz için görüyoruz. Maalesef Harran Üniversitesinde bazen 3 ay gün veriliyor test için, adam 3 ay sabretmiyor, ben 3 ay bekleyeyim de acaba bu çocuk duyuyor mu? Diye. Yapılacak tek şey sadece ihaleye çıkarıp o cihazdan alıp hasta tetkiklerinin devlet hastanelerinde, eğitim ve araştırma hastanelerin de yaptırılmasıdır.
Bize zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.
Ben teşekkür ederim.