Genel Cerrahi uzmanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, pankreas kanserinin en ölümcül kanser türlerinden biri olduğunu belirterek, sigara ve obezite gibi risk faktörlerinin hastalığın görülme sıklığını artırdığını söyledi.
Modern tıbbın en zorlu hastalıklarından biri olarak kabul edilen pankreas kanseri, geç belirti vermesi ve düşük erken teşhis oranı nedeniyle “sessiz katil” olarak adlandırılıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, 2022 yılında dünya genelinde yaklaşık 500 bin yeni vaka teşhis edilirken, Türkiye’de yıllık yeni vaka sayısı 5 bini aşıyor.
Prof. Dr. Gürkan, "1-30 Kasım Pankreas Kanseri Farkındalık Ayı" kapsamında pankreas kanseri hakkında şu bilgileri verdi:
İleri evrede belirti veriyor: Pankreas, midenin arkasında yer alan ve sindirim enzimleri ile hormonlar salgılayan bir organ. Kanser genellikle bez hücrelerinde başlayan kontrolsüz büyüme sonucu ortaya çıkıyor. Gürkan, "Hastalık erken evrede belirti vermez. İlerlediğinde karın ağrısı, sarılık, iştahsızlık, ani kilo kaybı ve sindirim sorunları görülebilir. Çoğu zaman teşhis ileri evrede konuyor" dedi.
Sigara ve obezite riski katlıyor: Sigara içenlerde risk 2-3 kat artıyor. Obezite ve tip 2 diyabet hastalarında risk iki katına çıkıyor. Ayrıca yaş, genetik faktörler, kronik pankreatit ve sağlıksız beslenme de riski artırıyor.
Basit önlemlerle risk azaltılabilir: Pankreas kanserlerinin yaklaşık %30-50’si önlenebilir nedenlere bağlı. Gürkan, "Sigarayı bırakmak, Akdeniz diyeti uygulamak, ideal kiloyu korumak, alkolü sınırlamak ve diyabeti kontrol altında tutmak riski azaltır" dedi.
Erken teşhis hayat kurtarır: 50 yaş üstü bireylerin düzenli check-up yaptırması, karın ağrısı, sarılık ve ani kilo kaybı gibi belirtileri ciddiye alması gerekiyor. Şüpheli durumlarda BT, MR veya endoskopik ultrasonografi gibi yöntemlerle tarama yapılmalı.
Cerrahi başarı oranı erken evrede yüksek: Whipple prosedürüyle tümörlü dokuların çıkarılması hedefleniyor. Deneyimli merkezlerde 5 yıllık sağkalım oranı %20-30’a kadar çıkabiliyor. Ameliyat sonrası pankreas yetmezliği, diyabet ve beslenme sorunları görülebiliyor; bu nedenle multidisipliner takip büyük önem taşıyor.