Şanlıurfa, sadece tarihi zenginlikleri ve mutfağıyla değil, aynı zamanda kültürel mirasın bir parçası olan geleneksel çocuk oyunlarıyla da öne çıkıyor. Geçmişte mahalle aralarında, köy meydanlarında ve okul bahçelerinde oynanan bu oyunlar, çocukların sosyalleşmesini, dayanışma ruhunu güçlendirmesini ve eğlenmesini sağlıyordu. Bugün teknolojinin etkisiyle unutulmaya yüz tutmuş olsa da Şanlıurfa’nın eski oyunları, büyüklerin hafızasında canlılığını koruyor.
Mendil Kapmaca ve Heyecan Dolu Anlar
Şanlıurfa’da çocukların en çok sevdiği oyunlardan biri mendil kapmaca idi. Çocuklar iki gruba ayrılır, ortaya bırakılan mendili almak için kıyasıya yarışırdı. Oyunun amacı sadece hızlı olmak değil, aynı zamanda dikkatli ve stratejik davranmaktı. Mendili kapan çocuk, grubuna sayı kazandırır ve oyunun heyecanı her seferinde biraz daha artardı. Bu oyun, hem kızlar hem de erkekler arasında oldukça popülerdi ve mahalle kültürünün önemli bir parçasıydı.
Aşık Oyununun Geleneksel Yönü
Şanlıurfa’da çocukların en keyif aldığı oyunlardan biri de aşık oyunuydu. Koyun ve keçilerin diz eklem kemikleri kullanılarak oynanan bu oyun, yöreye özgü kültürel bir miras olarak dikkat çekiyordu. Çocuklar, aşık kemiklerini yere atar ve çıkan şekillere göre oyunun kurallarını uygularlardı. Hem şans hem de beceri isteyen bu oyun, Şanlıurfa’nın kırsal yaşamında uzun yıllar boyunca çocukların vazgeçilmez eğlencelerinden biri oldu.
Saklambaç ve Mahalle Neşesi
Şanlıurfa’nın köylerinde ve mahallelerinde en yaygın oynanan oyunlardan biri de saklambaçtı. Çocuklar, genellikle akşamüstleri bir araya gelir, ebe seçildikten sonra saklanacak yerler aranırdı. Dar sokaklar, avlulu evler ve taş duvarlar bu oyuna ayrı bir heyecan katardı. Saklambaç, sadece bir eğlence değil, aynı zamanda çocukların hızlı düşünmesini ve dikkatli olmasını sağlayan bir oyundu. Mahallede yankılanan kahkahalar, bu oyunun sosyal hayatın ne kadar önemli bir parçası olduğunu gösterirdi.
Çelik Çomak Oyununun Enerjisi
Şanlıurfa’da çocukların sıkça oynadığı oyunlardan biri de çelik çomaktı. İki sopa ile oynanan bu oyun, çocukların hem reflekslerini hem de koordinasyonlarını geliştirmelerine yardımcı olurdu. Oyunda küçük sopa fırlatılır, uzun sopayla havada vurularak daha uzağa gönderilmeye çalışılırdı. Köy meydanlarında ve geniş alanlarda oynanan bu oyun, çocukların enerjilerini atmalarını sağlarken aynı zamanda arkadaşlık bağlarını da kuvvetlendirirdi.
Oyunların Kültürel Önemi
Şanlıurfa’da çocukların oynadığı bu oyunlar, sadece birer eğlence aracı değil, aynı zamanda kültürel aktarımın da en güçlü yollarından biriydi. Dayanışma, paylaşma, sabır ve hızlı düşünme gibi değerler bu oyunlar aracılığıyla çocuklara aktarılırdı. Bugün ise bu oyunlar, kültürel mirası yaşatmak amacıyla düzenlenen şenliklerde ve etkinliklerde yeniden hayat buluyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım