Şanlıurfa’nın 500 Yıllık Fıstık Ağaçları Meyve Vermeye Devam Ediyor!

Şanlıurfa’da kuşaklar öncesinde dikilen ve yaşı 500 yılı bulan tarihi fıstık ağaçları, günümüzde de meyve vermeyi sürdürüyor.

Baklava, çikolata, hamurlu tatlılar ve yemeklerde yaygın olarak kullanılan fıstığın en çok üretildiği illerin başında gelen Şanlıurfa, suyu, güneşi ve verimli toprakları sayesinde fıstık üretiminde öne çıkıyor. Kentte fıstık yetiştiriciliği, asırlar öncesine dayanan bir gelenek olarak sürdürülüyor.

Asırlık fıstık ağaçları hem gövde büyüklükleri hem de verdikleri ürün miktarıyla dikkat çekiyor. Normal şartlarda bir fıstık ağacı ortalama 50 kilogram meyve verirken, büyük ve yaşlı ağaçlarda bu miktar 150 kilograma kadar çıkabiliyor.Karaköprü’de 500 Yıllık 183 Fıstık Ağacı Bulunuyor
Kentteki en eski fıstık ağaçlarının bulunduğu yerlerden biri, Karaköprü ilçesine bağlı Esemkulu Mahallesi. Bölgede yaşları 500 yıla yaklaşan 183 fıstık ağacı bulunuyor. Bu tarihi ağaçların gövde kalınlıkları ise 3 metreyi aşıyor.

Aynı bölgede yetiştirilen ve “Keten Köyneği Fıstığı” olarak bilinen yerel fıstık türü, 3 yıl önce Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından tescil edilerek coğrafi işaret aldı.

“Fıstık Üretimi Milattan Öncesine Dayanıyor”
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İzzet Açar, fıstık üretiminin bölgede çok eskiye dayandığını vurguladı.

Türkiye'nin yıllık toplam fıstık üretiminin yaklaşık 400 bin ton olduğunu belirten Açar, Şanlıurfa’nın yaklaşık 200 bin tonluk üretimiyle Türkiye’nin en önemli fıstık üretim merkezlerinden biri olduğunu söyledi.Prof. Dr. Açar, Şanlıurfa’nın kadim bir şehir olmasının yanında tarımsal kültürünün de çok eski olduğuna dikkat çekerek, “Orta Fırat Havzası olarak tanımladığımız Yukarı Mezopotamya Bölgesi’nde, Atatürk Barajı’ndan Suriye sınırına kadar olan alanda fıstık kültürü milattan öncesine kadar uzanıyor.

Bu bölgede 450-500 yıllık fıstık ağaçları, anıt ağaç olarak tescillenmiş durumda. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ile birlikte Halfeti ilçesinde 475 yaşındaki bir ağacı da anıt ağaç olarak kayda geçirdik” dedi.

“Yaşlandıkça Lezzeti ve Verimi Artıyor”
Esemkulu Mahallesi sakinlerinden Müslüm Çoban, atalarından kalan fıstık ağaçlarının hem maddi hem manevi değer taşıdığını belirtti:
“Dedelerimizden bu yana fıstık yetiştiriciliği yapılır. 50 yaşındaki bir ağaçtan 50 kilo fıstık alırken, bu büyük ve tarihi ağaçlardan 150 kiloya kadar ürün elde edebiliyoruz. Ağaçlar yaşlandıkça hem meyvesinin kalitesi hem de miktarı artıyor.”Bir diğer üretici Enver Çelik ise, mahalledeki tarihi fıstık ağaçlarının korunması için yoğun çaba gösterdiklerini söyledi. Ağaçların asırlar önce tek sıra halinde ve nizami şekilde dikildiğini aktaran Çelik, ağaçların veriminden duydukları memnuniyeti dile getirdi.

Şanlıurfa, Türkiye Fıstık Üretiminin Yaklaşık Yarısını Karşılıyor
Şanlıurfa, Türkiye'nin toplam fıstık üretiminin yaklaşık yarısını karşılayarak bu alandaki liderliğini sürdürüyor. Yüksek verimli ve asırlık fıstık ağaçları, hem bölge ekonomisine hem de tarımsal çeşitliliğe büyük katkı sağlıyor.