Akkuş, Soba diğer ısınma araçlarına göre çok iyidir ve doğalgaz’dan da iyidir, en azından şömine sobalarımız var, kömürlü sobalarımız var ve soba az da olsa bir odayı ısıtıyor ama üstünde yemek pişiriyoruz, kestane pişiriyoruz, çayımızı demliyoruz.
Aileler yeterince çocuklarına baskı yapmıyorlar, bizim zamanımızda öğleden önce okula gitmek öğleden sonra da işe gitmek vardı, şimdiki çocuklar çok rahatlar ve 18 yaşlarına basana kadar babaları besleyip geçindiriyor.
İnternet üzerinden soba almaya fazla güvenmesinler çünkü kalitesiz olabilir ve şuan insanlar ürünleri ucuz alıp internet üzerinden pahalıya satmaya çalışıyorlar, her zaman esnafları tercih etmelerini istiyorum.
Teknoloji bizi baya bir etkiledi, örneğin biz soba üretimini kışa kadar bitirmeliydik ama şuan insanlar doğalgaza geçmişler ve Eyüp kentte doğalgaz için yollar kazılıyor
SİZİ TANIYABİLİRMİYİZ?
Adım İsa AKKUŞ, Şanlıurfa doğumluyum ve babadan oğla geçen bu mesleği 30 yıldır devam ettiriyorum, İnşallah biz de çocuklarımıza devredeceğiz.
MESLEĞİNİZİ TANITIRMISINIZ?
Mesleğimiz eskisi gibi iyi değil, eskiden sobadan iyi bir kazancımız vardı, şimdi doğalgaz çıktı diye işlerimiz düştü ve sıkıntıya girdik. Satışlarımız da durgunluk var ve zamlardan dolayı çok büyük sorunlar yaşıyoruz.
SOBANIN ÖNEMİ NEDİR?
Soba diğer ısınma araçlarına göre çok iyidir ve doğalgaz’dan da iyidir, en azından şömine sobalarımız var, kömürlü sobalarımız var ve soba az da olsa bir odayı ısıtıyor ama üstünde yemek pişiriyoruz, kestane pişiriyoruz, çayımızı demliyoruz soba daha iyi her konuda.
ODUN SOBASI ALINIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Soba alırken kaliteli olmasına, sağlam olmasına, bacasının yüksekte olmasına, kovasının sağlam olmasına dikkat edilmelidir.
ODUN SOBASI KULANIM DIŞINDA NEREDE MUHAFAZA EDİLMELİ?
Sobanın karton içerisinde ve nemsiz bir ortamda olması gerekiyor, Şanlıurfa’da insanlar kış sonunda sobayı topladıktan sonra suyla yıkıyorlar, eğer soba yıkanırsa ömrü daha kısa olur.
SOBA TIKANDIĞI ZAMAN NELER YAPILMALI?
Soba tıkandığı zaman sobanın tıkanıklığını giderecek toz vardır ve bu tıkanmayı giderecek toz kömürün üzerine atılırsa toz sobayı eski haline getirir.
SOBA ÜRETİMİNDE NE TÜR MAKİNELER VE MALZEMELER KULLANILIYOR?
Soba üretiminde kullanılıyor çünkü soba yapımında sert malzeme kullanılırsa soba yanarken çatlama yapar, soba yapımında yumuşak ve kaliteli malzemeler kullanılıyor. Soba yapımında kordon makinesi kullanılıyor ve bu makine ile sobanın topunu vuruyoruz ayrıca baskı makinemiz var, Pres makinemiz var ve hepsinin ayrı kalıpları var. Örneğin dibini basarken ayrı pres kalıbı var, üstünü basarken ayrı, ön açma kapama kapağında ayrı bir pres var ve çok zor bir şeydir soba yapmak.
İŞİNİZİN ZORLUĞU NASIL?
Yazın fazla işlerimiz olmuyor ama kışın sıkça çalışıyoruz, sabah 7’de işe başlayıp akşam 7’de işi bırakıyoruz, bu yıl işlerimiz iyi gitmiyor çünkü eleman bulma sıkıntısı yaşıyoruz. Asgari ücretler arttığı için ve biz de sattığımız ürünleri ucuza sattığımız için elemanların aylıklarını veremiyoruz.
SİZİNLE ÇALIŞAN BİR ELEMAN NE TÜR BİLGİLERE SAHİP OLMALI VE İNSANLARLA NASIL BİR BAĞ KURMALI?
Biz yanımızda çalışan elemanlarla bir aile gibiyiz, eleman da biz de birbirimizi bırakmak istemiyoruz ve elimizden geldiğince maaşlarını düzgün vermeye çalışıyoruz, sigortalarını ödüyoruz ve elimizden geldiğince kendilerine yardımcı olmaya çalışıyoruz.
ELEMAN SORUNUNA NASIL BİR ÇÖZÜM GETİRİLMELİ?
Aileler yeterince çocuklarına baskı yapmıyorlar, bizim zamanımızda öğleden önce okula gitmek öğleden sonra da işe gitmek vardı, şimdiki çocuklar çok rahatlar ve 18 yaşlarına basana kadar babaları besleyip geçindiriyor. Eskiden böyle bir şey yoktu ama şimdi 25 yaşında olan bir genç bile hala daha meslek sahibi değil, gençler çoğunlukla masa başı iş istiyorlar ve bizim işlerimiz zor olduğu için tercih etmiyorlar.
BU KONUDA BURADAN YETKİLİLERE VE AİLELERE NELER SÖYLEMEK İSTERSİNİZ?
Yetkililere diyeceğim bir an önce piyasayı düzeltsinler çünkü her ay veya her hafta zam geliyor ve bizde müşteriye1000 liralık bir sobaya 1200 lira demek zorunda kalıyoruz ve hal böyle olunca müşterilerle sorun yaşıyoruz. Biran önce yetkililer bu duruma el atmalılar örneğin dolar 20 lira olacaksa 20 lira oldun demek istediğim sabit kalsın fiyatlar, en azından soba 1500 liraysa biz müşteriye 1 yıl boyunca bu sobanın fiyatı 1500 liradır diyebilelim.
TEKNOLOJİNİN GELİŞMESİ MESLEĞİNİZİ NASIL ETKİLEDİ?
Teknoloji bizi baya bir etkiledi, örneğin biz soba üretimini kışa kadar bitirmeliydik ama şuan insanlar doğalgaza geçmişler ve Eyüp kentte doğalgaz için yollar kazılıyor. Doğalgaz geldiği için insanlar odun sobasına değil de daha teknolojik aletlere ürünlere rağbet gösteriyorlar ve bence bu yıl sobalar bu gidişle elimizde kalır.
İNTERNET ÜZERİNDEN ALIŞVERİŞ MESLEĞİNİZİ NASIL ETKİLEDİ?
Biz küçük esnaf olduğumuz için bizi etkiledi ama çok etkilemedi diyebilirim, ayrıca internet üzerinden satılan ürünleri çok ta almamak lazım. Biz sobaların üretimini yaptığımız için bizim ürünlerimiz daha uygun ve kaliteli, internet üzerinden satış yapanlar da zaten bizim gibi esnaflardan alıp internetten satıyorlar. İnsanlar internet üzerinden alışveriş yapmasınlar bize gelsinler elimizden geleni yaparız, ayrıca bizde çeşit olarak da fazla soba var, kalite olarak da, uygun fiyat olarak da soba var.
SOBA NASIL KURULUR?
Sobanın kurulması odanın büyüklüğüne bağlıdır, örneğin oda 6 metreyse ona göre boru kullanılır, biz standart olarak bir soba için 4 boru, 1 yarım boru bir de dirsek boru kullanırız ama oda geniş ve uzun olursa daha fazla boru kullanılır.
İNSANLAR HANGİ DÖNEMLERDE GELİP ALIŞVERİŞ YAPIYORLAR?
İnsanlar ihtiyaçları olduğu zaman geliyorlar alışverişe, örneğin biz kışın soba üretimi yapıp satarız, yazın da mangal, kazan, ocak, kavurma sacı, kebap şişi, ızgara ve semaver çeşitleri yapılıyor ama bunlar hep sezonluk yapılan üretimlerdir.
ŞUAN Kİ GÜNCEL SOBA FİYATLARI NELER?
Sobalarımızın fiyatı 400 liradan başlayıp 1200 liraya kadar çıkıyor, kuzine sobalarımız da 1500 liradan başlayıp 2500 liraya kadar çıkıyor, borular ve kovalar da 30 lira. Kalite olarak fiyatlar değişiyor örneğin 30 liradan 60 liraya kadar kova çeşitlerimiz var, her bütçeye uygun ürünlerimiz bulunuyor.
BİR SOBANIN PAHALI OLMASI ONUN KALİTELİ OLDUĞU ANLAMINA GELİR Mİ?
Tabi kaliteli malzeme ile yapılan soba zaten ucuz olmaz, soba alımı herkesin maddi durumuna bağlıdır, ucuz soba alan da var pahalı soba alan da var, her zaman derler ki kaliteli ürün alınsın ki uzun ömürlü olsun. Kalite çok önemlidir örneğin 2 yıllık sobalar da var 10 yıllık sobalar da var, kaliteli sobadan şaşmayacaksın.
MESLEĞİNİZDE SORUNLAR YAŞIYORMUSUNUZ?
Mesleğimizden bıkmış durumdayız çünkü artık şehrin üçte birine doğalgaz çekiliyor, şuan sadece köyler kaldı doğalgaz ulaşmayan bölgelere göre ve inşallah oraya da doğalgaz bağlanmaz ve biz de gittiği yere kadar mesleğimizi devam ettiririz.
GEÇEN YILLARA ORANLA İŞLERİNİZ NE DURUMDA?
Şuan işlerimiz çok kötü durumda, örneğin geçen yıllara oranla biz malımızın üçte ikisini satmamız gerekiyorken şimdi daha üçte birini dahi satmamışız. Havalardan kaynaklanıyor da olabilir, şuan 10, ayda olmamıza rağmen havalar hala daha sıcak ayrıca insanlarda para da yok ve işlerimiz çok durgun.
MESLEĞİNİZİ 10 YIL SONRA NEREDE NASIL GÖRÜYORSUNUZ?
Biz bu gidişle mesleğimizi yürütemeyeceğiz ve çocuklarımız da Z kuşağı oldukları için bu mesleği fazla seçmiyorlar, bence 10 yıla kadar bu meslek biter ve nadir soba mesleği yapan ustalar kalır. Şuan çoğu esnaf bu mesleği bıraktı çünkü doğalgaz yayılıyor ve zamlardan dolayı ürünler satılamıyor.
SON OLARAK İNSANLARA SOBA HAKKINDA NELER SÖYLEMEK İSTERSİNİZ?
İnternet üzerinden soba almaya fazla güvenmesinler çünkü kalitesiz olabilir ve şuan insanlar ürünleri ucuz alıp internet üzerinden pahalıya satmaya çalışıyorlar, her zaman esnafları tercih etmelerini istiyorum burada en azından çeşit olarak sobalar daha fazla, kaliteli ve ucuzlar. Her şeyi yerinden almak daha mantıklıdır çünkü insanlar kalitesiz ve 2. el sobaları internet üzerinden sipariş verebilirler, insanlar buraya gelsinler çeşitleri görsünler ve biz de elimizden geleni onlar için yaparız. Biz burada maddi durumu olmayanlara ve vakıflara elimizden geleni yapıyoruz.
BİZE ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
Ben teşekkür ederim.