İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Serap Türk, sonbaharda yağışlı havalarla birlikte artan yabani mantarların tüketiminde dikkatli olunması gerektiğini belirterek, “Bazı mantar zehirlenmelerinde belirtiler bazen bir hafta sonra bile ortaya çıkar. Erken fark edilmezse kalıcı böbrek yetmezliği gelişebilir” uyarısında bulundu. Sonbahar aylarının gelmesiyle birlikte doğada kendiliğinden yetişen mantarlar da çoğalıyor. Pek çok kişi tarafından “doğal ve sağlıklı besin” olarak görülen bu mantarlar, bazı türlerinde bulunan toksinler nedeniyle ciddi sağlık riskleri oluşturabiliyor. Özellikle ormanlık ve nemli bölgelerde toplanan yabani mantarların, yenilebilir türlerle benzer görünüme sahip olması nedeniyle ayırt edilmesi oldukça zorlaşıyor. Bu nedenle Türkiye’de her yıl çok sayıda kişi, zehirli mantar tüketimi sonrası hastanelere başvuruyor.
“Bazı mantarlar yalnızca bulantı yaparken bazıları ölümcül olabiliyor” İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Serap Türk, Türkiye’de çok sayıda mantar türü bulunduğunu ancak bunların büyük bölümünün zehirli olduğunu belirtti. Dr. Türk, “Her mantar zehirlenmesi aynı şekilde seyretmez. Bazı vakalar hafif mide bulantısıyla sınırlı kalırken, bazıları ölümle sonuçlanabilir. Bunun nedeni, farklı mantar türlerinin farklı toksinler içermesidir. Örneğin Omphalotus, Clitocybe ve Inocybe türleri sindirim sistemini etkiler ve kısa sürede bulantı, kusma, ishal gibi belirtiler oluşturur. Cortinarius türlerinde bulunan ‘orellin’ maddesi ise böbrek hasarına yol açar; belirtiler bazen bir hafta sonra bile ortaya çıkabilir. Erken fark edilmezse kalıcı böbrek yetmezliği gelişebilir. Amanita muscaria gibi türler ise sinir sistemini etkileyerek halüsinasyon, bilinç bulanıklığı ve nöbetlere neden olabilir” dedi.
“Belirti varsa beklemeyin, hemen hastaneye başvurun”
Uzm. Dr. Türk, “Herhangi bir mantar tükettikten sonra mide bulantısı, kusma, ishal veya halsizlik gibi belirtiler ortaya çıkarsa ‘Bekleyelim geçer’ demek yerine hemen bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekiyor. Erken müdahale toksinlerin etkisini azaltabilir ve hastanın hayatını kurtarabilir” diye konuştu. Vatandaşlara, zehirlenme şüphesinde yedikleri mantarın örneğini mümkünse kapalı bir kapta sağlık personeline ulaştırmaları gerektiğini söyleyen Dr. Türk, “Hasta kesinlikle kusturulmamalı, yoğurt, süt veya limon gibi gıdalar verilmemelidir. Bunlar zehri almaz, aksine durumu ağırlaştırabilir” ifadelerini kullandı. “Yalnızca kültür mantarlarını tercih edin”
Dr. Türk, “Mantar zehirlenmesinden korunmak için doğadan toplanan veya kaynağı bilinmeyen mantarların kesinlikle tüketilmemesi gerekiyor. Sadece kontrollü üretim yapılan kültür mantarları güvenlidir. Kaynatma, haşlama ya da sirke ekleme gibi işlemler toksinleri yok etmez. Bu yanlış inanışlar genellikle tedavide gecikmeye neden olur. Unutmayalım; bir tabak mantar, bir ömür sağlığı gölgeleyebilir” dedi.