İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Başaran, kronik hastalığı olan bireylerin egzersiz yaparken dikkat etmeleri gerekenler hakkında açıklamalarda bulundu. Hareketsiz yaşamın başta kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere obezite, metabolik sendrom, diyabet gibi birçok hastalığın ortaya çıkmasında rol oynadığını söyleyen Dr. Başaran, "Yaşam tarzında yapılacak düzenlemelerle kardiyovasküler hastalıkların yaklaşık yüzde 80’i önlenebilir. Kronik hastalıklarda egzersiz, kişinin hastalığına, genel sağlık durumuna ve doktor önerilerine göre planlanmalıdır" dedi.
"Egzersiz süresi ve sıklığı yavaş yavaş artırılmalı"
Egzersiz yaparken dikkat edilmesi gerekenlerden bahseden Dr. Başaran, "Egzersiz programına başlamadan önce mutlaka dahiliye, kardiyoloji veya ilgili branş hekiminin onayı alınmalıdır. Düşük yoğunlukla başlanmalı, süre ve şiddet yavaş yavaş artırılmalıdır. Bireyselleştirme oldukça önemlidir. Diyabet, hipertansiyon, obezite veya kardiyovasküler hastalıkların her biri için farklı sınırlar vardır" dedi.
Orta düzeyde egzersiz önerisi
Egzersiz sıklığı ve süresi hakkında bilgi veren Dr. Başaran, şunları söyledi:
Egzersiz süresi ve sıklığı haftada en az toplam 150 dakika ve 48 saatten fazla ara vermeksizin hafif-orta şiddette olmalıdır.
Egzersiz sırasında hastanın kendi kalp hızını takip etmesi ve egzersiz şiddetinin maksimum kalp hızının (maksimum kalp hızı = 220 - yaş) yüzde 50-75’i civarında olması hedeflenmelidir.
Günde 20-45 dakika (kısa aralarla bölünebilir), orta düzeyde (konuşmaya izin verecek ama şarkı söyletecek kadar zorlamayacak tempoda) egzersiz önerilir.
Hastalıklara göre egzersiz önerileri:
Diyabet: Kilo kontrolüne yönelik orta şiddette aerobik aktiviteler. Egzersiz öncesi ve sonrası kan şekeri kontrol edilmeli, hipoglisemi riskine karşı hasta yanında glikoz tableti veya atıştırmalık bulundurmalı. İdeal kan şekeri: 100-250 mg/dL.
Hipertansiyon: Yaş ve kapasiteye uygun şekilde haftada en az 4 gün orta tempolu yürüyüş, yüzme gibi dinamik egzersizler. Ani, ağır kaldırma ve nefes tutma (Valsalva manevrası) riskli olabilir.
Hiperlipidemi: Postacı yürüyüşü, bisiklet, dans, tenis, tırmanma, bahçede çim biçme gibi aerobik aktiviteler.
Kalp yetmezliği: Nabız ve tansiyon yakından takip edilmeli, yorucu ve ani hareketlerden kaçınılmalı. Hafif tempolu dans, bisiklet, yürüyüş önerilir.
Obezite: Eklemlere yük bindirmeyen yüzme, sabit bisiklet gibi düşük etkili aktiviteler tercih edilmeli.
Dikkat edilmesi gerekenler:
Dr. Başaran, "Göğüs ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı veya çarpıntı olursa egzersiz derhal bırakılmalı. Diyabet hastaları egzersiz öncesi ve sonrası kan şekeri kontrol etmeli. Bol sıvı alınmalı, uygun spor ayakkabı ve kıyafet kullanılmalı. Kısa ama sürdürülebilir egzersiz, uzun ve düzensiz olandan daha faydalıdır" dedi.
