Ankara Güzel Sanatlar Lisesi müzik öğretmeni, aynı zamanda Kültür ve Turizm Bakanlığı çimon yapım sanatçısı olan Emrah Kaya, evsel atıklardan ürettiği çalgılarla geri dönüşümün önemine dikkat çekiyor.
Çocukluğunda, annesi Hatice Korkmaz’ın ormandan topladığı ağaç parçalarıyla yaptığı nefesli çalgılardan etkilenen Kaya, müziği yaşamının bir parçası haline getirdi. Yıllar içinde müziği hayatının en önemli unsurlarından biri yapan Kaya, eğitim sürecinde de müzikten hiç kopmadı.
Halen Ankara Güzel Sanatlar Lisesi'nde müzik öğretmeni olarak görev yapan Kaya, aynı zamanda gövdesi kamıştan, uç kısmı ise sığır boynuzundan yapılan ve yörede geçmişte çalındığı bilinen "çimon" adlı nefesli çalgının yapım ustalığını da sürdürüyor.
Unutulmaya yüz tutmuş nefesli ve vurmalı çalgılara olan ilgisini sürdüren Kaya, bunun yanında evsel atıklardan da çeşitli müzik aletleri üretmeye başladı. Yağ ve salça tenekeleri, un eleği, yoğurt kabı gibi çeşitli malzemeleri değerlendiren Kaya, doğaya ve kültüre sahip çıkarak hazırladığı müzik aletleriyle birçok yarışmada ödüller kazandı.
Kaya, doğada kaybolmayan ürünlerin çöpe atılmasını engellemek amacıyla bu çalışmayı yaptığını belirterek şunları söyledi:
“Tenekeden yaylı ve vurmalı çalgılar, pipet gibi ürünlerden de nefesli çalgılar yapıyorum. Erzurum Büyükşehir Belediyesinin düzenlediği Sıfır Atık Yarışması’nda birincilik ödülüm var. Tenekeden, Şanlıurfa bölgesinde kullanılan rıbaba; salça tenekesinden ise rebap yaptım. Pipetle ilgili çalışmalarımız da var. Pipetten, çam düdüğü mantığında kavallar yapıp çalabiliyorum.”
Yoğurt kabına deri gerip, iplerle saz teli yaparak bağlama benzeri müzik aletleri ürettiğini aktaran Kaya, sıfır atık bilincini öğrencilerine ve çocuklarına aşılamaya çalıştığını ifade etti.
"Şu an 120'ye yakın çalgı derledim"
Farklı şehir ve köyleri gezerek unutulmuş ya da kaybolmak üzere olan çalgılar üzerine çalışmalar yaptığını belirten Kaya, şöyle devam etti:
“Bugüne kadar, 18 yıldır annemden de öğrendiğim gelenekle Anadolu'nun birçok yerini taradım. Hemen hemen gitmediğim bölge kalmadı. Yörelerde unutulmuş, kaybolmuş, çalanı, söyleyeni ve yapanı azalmış çalgıları tespit ettim. Bunu yaparken hem yazılı kaynaklardan faydalandım hem de köyün yaşlılarıyla, ileri gelenleriyle görüştüm. Eğer o çalgıyı yapan ya da icra eden yoksa o çalgıyı kendim yaptım, sonra da çalmayı öğrenmeye çalıştım. Bu çalışmalarla TRT Türkü Radyosu’nda 25 bölümlük ‘Dünden Bugüne Sazlarımız’ adlı bir program yaptım. Şu an 120’ye yakın çalgı derledim.”
Müzik hayatında en büyük destekçisinin annesi olduğunu vurgulayan Kaya, “Anneme çok şey borçluyum. Beni bugüne kadar getirdi, büyüttü. Sanatım konusunda da bana bir yol açtı. Kendisine sonsuz teşekkür ederim.” dedi.
Kaya'nın annesi, 72 yaşındaki emekli öğretmen Hatice Korkmaz da oğluyla gurur duyduğunu dile getirdi.
Geçmişin unutulmaması gerektiğini vurgulayan Korkmaz, “Eskiden olan şeyleri yazmaya, bir araya getirmeye çalışıyorum ki torunlarımız, çocuklarımız unutmasın. Oğlumla çok gurur duyuyorum, müziği de çok seviyorum.” ifadelerini kullandı.
