Şanlıurfa Harran Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Asoğlu, artan alışveriş bağımlılığına dikkat çekerek, bağımlı kişilerin kredi kartlarının geçici olarak alınması gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Asoğlu, alışverişin insanın ihtiyaçlarını karşılamak için yaptığı doğal bir eylem olduğunu belirterek şunları kaydetti:
“İhtiyaç olmayan bir şeyi ihtiyaçmış gibi ekonomik kapasiteyi göz önüne almadan almak, sonrasında üzülmek ve pişman olmak; kişinin ailesel ve sosyal işlevselliğini bozuyorsa ve bu durum tekrar ediyorsa artık bağımlılıktan söz edilir. Bu durumda tedavi şarttır. Aksi halde çeşitli psikiyatrik hastalıklara kapı açabilir.”
İnsanların zaman zaman duygusal boşlukla alışverişe yöneldiğini hatırlatan Prof. Dr. Asoğlu, depresyon, anksiyete bozukluğu ve bipolar bozukluğu olan kişilerde bu davranışın daha sık görülebildiğini ifade etti. Sosyal medyanın da süreci tetiklediğini vurgulayan Asoğlu, “Kişi ‘Bende yok, onda var’ düşüncesiyle gereksiz alışveriş yapabilmektedir” dedi.
“İntihara Kadar Giden Vakalar Var”
Alışveriş bağımlılığının tehlikelerine değinen Prof. Dr. Asoğlu, farkındalığın önemine işaret ederek şöyle konuştu:
“Kişi önce kendi ihtiyacının farkına varmalı. Dünyanın bütün psikiyatristleri toplansa, kişinin alışveriş yapma isteğini tamamen ortadan kaldıramaz. Bu durum kumar veya madde bağımlılığı kadar tehlikeli olmasa da ilerleyen aşamalarda duygusal sorunlara, sosyal ilişkilerde bozulmalara, finansal çöküşlere ve ağır depresyonlara yol açabilir. Hatta intihara kadar giden vakalar var.”
Çeşitli reklamların ve sosyal medyanın alışverişi tetiklediğini dile getiren Prof. Dr. Asoğlu, kişinin ihtiyacı olmadığı halde bir tatmin uğruna alışveriş yapabildiğini söyledi.
“Kredi Kartlarını Kullanmamak Lazım”
Alışveriş bağımlılığını önlemek için farkındalık oluşturmanın ve psiko-eğitimin önemine değinen Prof. Dr. Asoğlu, şu uyarılarda bulundu:
“Kredi kartlarını kullanmamak lazım. Çünkü nakit ödeme yapıldığında kişi harcamanın acısını hissediyor ve daha ölçülü davranabiliyor. Ancak kredi kartıyla alışverişte cebinden anında para çıkmadığı için kişi daha rahat davranıyor ve bu da harcamayı artırıyor. Bu nedenle alışveriş bağımlısı kişilerde kredi kartının geçici olarak alınması gerektiğini düşünüyorum.”
“Sosyal Medya Alışverişi Tetikliyor”
Toplumda alışveriş bağımlılığının giderek arttığını belirten Prof. Dr. Asoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:
“Yakın zamanda tanıdığım bir çift, ‘Bir defa oluyor, en iyisi olsun’ düşüncesiyle alışveriş yaparak yaklaşık bir milyon lira borçlandı. Karı koca çalışıyor olmalarına rağmen bu borç aile içi huzursuzluklara, strese ve depresyona yol açtı. Benzer örnekler maalesef giderek artıyor. Sosyal medyanın etkisiyle alışveriş bağımlılığı büyüyor. İnsanların bir an önce kendilerini kontrol etmeleri gerekiyor.”
