İnmenin, her yıl dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir sağlık sorunu olduğunu belirten Uzman Dr. Vugar Jafar, “Acil bir beyin krizi olarak tanımlanan inmede hastalığın seyrini belirleyen en kritik unsur, erken müdahaledir. Beyne giden damarlardan birinin tıkanması sonucu gelişir ve tıkanıklık süresince her dakikada yaklaşık 1 milyon 900 bin nöron ölür. İnmede zamanla yarışmak, tedavi başarısının temelini oluşturur” uyarısında bulundu.
Medicana International İstanbul Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Jafar, dünya genelinde her yıl 12 milyondan fazla yeni inme vakası görüldüğünü, 2021 yılında ise 11,9 milyon inme vakası ve 7,3 milyon inme kaynaklı ölüm bildirildiğini aktardı. İnmenin dünya çapında ölüm nedenleri arasında ikinci sırada, engelliliğe bağlı yaşam yılı kaybında ise üçüncü sırada yer aldığını belirten Dr. Jafar, “1990-2019 döneminde yeni inme vakalarında %70, ölümlerde %43 ve inme geçirmiş bireylerin sayısında %102 artış bildirilmiştir. Bu artış, toplumların yaşlanması ve risk faktörlerinin kontrolsüz artışıyla doğrudan ilişkilidir” dedi.
Türkiye’de İnme Gerçeği
Türkiye’de her yıl yaklaşık 200 bin yeni inme vakası görülüyor. Dr. Jafar, “Ülkede toplam 1 milyon 80 bin kişi inme geçirmiş durumda. Her yıl 200 bin kişi inme geçiriyor ve yaklaşık 50 bini hayatını kaybediyor. Vakaların %17’si 50 yaş altı bireylerde görülüyor. 2020 yılı verilerine göre toplam 507 bin 938 ölümün 183 bin 109’u kalp-damar hastalıklarından, 35 bin 880’i ise inmeye bağlıdır. İnme, ülkemizde kalp-damar hastalıklarıyla birlikte en sık ölüm nedenlerinden biridir” şeklinde bilgi verdi.
Belirtiler Erken Fark Edilirse Hayat Kurtarır
İnmenin belirtilerinin çoğunlukla aniden ve beklenmedik şekilde ortaya çıktığını ifade eden Dr. Jafar, şu uyarılarda bulundu: “Yüzde kayma, kolda veya bacakta güçsüzlük, konuşma bozukluğu, görmede bulanıklık veya dengesizlik gibi bulgular görüldüğünde vakit kaybetmeden 112 Acil Servis aranmalıdır. Her dakika, beynin onarılamaz hücre kaybı anlamına gelir. Belirtiler geçici olarak düzelmiş olsa bile bu durum mutlaka bir uyarı sinyali olarak değerlendirilmelidir. Kısa süreli geçici ataklar, sonraki büyük inmenin habercisidir. Bu nedenle erken farkındalık, hastalığın seyrinde belirleyici rol oynar.”
Tedavide 'Altın Saat' Kritik
Tedavide “altın saat” olarak adlandırılan ilk 4,5 saatlik süreye dikkat çeken Dr. Jafar, “Bu sürede özel kan sulandırıcı tedavilerle damardaki pıhtı çözülebilir. Uygun hastalarda girişimsel nöroloji uzmanları tarafından yapılan beyin anjiyografisi veya trombektomi işlemiyle pıhtı mekanik olarak çıkarılır ve ciddi başarı sağlanır. Erken müdahale, hastanın yaşam kalitesini korur. İnme sonrası rehabilitasyon süreci, fiziksel ve bilişsel iyileşmede büyük rol oynar. İnmede en güçlü tedavi, farkındalık ve zamandır” dedi.
