Kültür ve Turizm Bakanlığının "Taş Tepeler Projesi" kapsamında Erken Neolitik Dönem kazılarının sürdüğü Sayburç’ta, hem binlerce yıllık arkeolojik mirasın korunacağı hem de Şanlıurfa kültürünün yaşatılacağı bir köy müzesi kurulması planlanıyor.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Tarih Öncesi Arkeolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eylem Özdoğan başkanlığında 2021’de başlatılan kazılar devam ediyor. Alanda, Neolitik ve Roma dönemlerine ait yapıların yanı sıra 1950’li yıllara ait Şanlıurfa’nın geleneksel kültürünü yansıtan yapılar da gün yüzüne çıkarılıyor.
Sayburç’un, Neolitik kalıntıların sergileneceği açık hava müzesine dönüştürülmesi hedeflenirken; 1950’li yıllarda inşa edilen, birbirine entegre iki taş ev ve bir köy odasının da restore edilerek köy müzesi olarak düzenlenmesi planlanıyor.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Eylem Özdoğan, yaptığı açıklamada, bölgeyi ziyaret edenlerin hem Neolitik kalıntıları görebileceğini hem de Şanlıurfa kültürünü yansıtan köy müzesini gezebileceğini söyledi.
Özdoğan, bölgede hem Neolitik hem Roma dönemlerine ait kalıntıların yanı sıra geleneksel kırsal mimariyi bir arada görmenin büyük bir değer taşıdığını vurguladı. Türkiye’de çok fazla köy müzesi bulunmadığını belirten Özdoğan, şu ifadeleri kullandı:
“Özellikle kabartmaların hemen yakınında, geleneksel yöntemlerle yapılmış taş binalar ve bir köy odası bulunuyor. Alanın bu kesimi Roma döneminin de daha iyi korunduğu bir yer. Öncelikli amaçlarımızdan biri, bu kabartmalı yapıyla birlikte Roma kalıntılarını daha geniş bir alanda ortaya çıkarmak. Ayrıca geleneksel köy yaşantısını ve Urfa kültürünü yansıtan bu yapıları restore edip köy müzesine dönüştürmektir. Bu amaçla çalışmalarımız sürüyor.”
Köy müzesinde gündelik yaşamın izleri sergilenecek
Müzenin, Şanlıurfa kültürü ve köy yaşantısının korunarak gelecek kuşaklara aktarılması bakımından büyük önem taşıdığını dile getiren Özdoğan, şöyle devam etti:
“Sit alanı içerisinde kamulaştırdığımız yapılarda köy yaşantısını ve mimarisini yansıtan, iyi korunmuş yapılar bulunuyor. Bu yapıları restore ederek içlerinde köy yaşamını anlatacak bir sergileme yapmak istiyoruz. Mekanların içerisine ocaklar, yiyecek hazırlama ve depolama araçları, gündelik yaşamı yansıtan öğeler koymak ve evlerin hikayelerini anlatmak istiyoruz. Böylelikle Neolitik yerleşmeyi görmek için gelen ziyaretçiler, Urfa kültürüyle de tanışmış ve onu daha iyi anlamış olacak.”
