Mazot ve Gübre Fiyatları Tarımı Tehdit Ediyor: Şanlıurfa’da Üretici Ayakta Kalabilecek mi?
Türkiye'nin tarımsal üretiminde söz sahibi illerinden biri olan Şanlıurfa, son yıllarda artan girdi maliyetleriyle ciddi bir sınav veriyor. Özellikle mazot ve gübre fiyatlarındaki hızlı yükseliş, çiftçileri ekonomik açıdan zorlarken, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini de tehdit ediyor. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında tarımsal kalkınmanın merkezi olması planlanan kentte, üreticiler artık toprakla baş başa değil, maliyet hesaplarıyla boğuşuyor.
Mazot Fiyatları Çiftçinin Belini Büküyor
Şanlıurfa’da geniş tarım arazilerinin işlenmesinde kullanılan traktör ve makineler için gereken mazot, üretim maliyetlerinin en büyük kalemlerinden biri haline geldi. Birçok çiftçi, sezon boyunca birkaç kez tarlasını sürmek, ekim yapmak ve sulama sistemlerini çalıştırmak için litrelerce mazot tüketiyor. Ancak artan akaryakıt fiyatları, üreticilerin cebindeki parayla aldığı mazot miktarını her geçen gün azaltıyor. Kimi çiftçiler tarlalarını eksik işlemeyi, kimileri ise tarlasını boş bırakmayı tercih etmek zorunda kalıyor.
Gübredeki Artış Verimliliği Tehdit Ediyor
Verimli tarımın vazgeçilmezlerinden biri olan gübre de Şanlıurfalı üreticiler için artık ulaşılması zor bir girdi haline geldi. Özellikle azotlu ve potasyumlu gübrelerin fiyatlarındaki fahiş artış, üreticinin ürününü zamanında ve yeterli oranda beslemesini engelliyor. Bu durum yalnızca çiftçinin kazancını değil, aynı zamanda ülke genelinde gıda arzını da riske atıyor. Gübre kullanımı azaldıkça, ürün verimi düşüyor ve bu da hem yerel pazarda hem de ihracatta tarım ürünlerinin fiyatlarını yukarı çekiyor.
Kırsalda Üretim Azalıyor, Genç Çiftçi Kalmak İstemiyor
Şanlıurfa kırsalında yaşayan gençler artık tarımı bir geçim kaynağı olarak görmekte zorlanıyor. Yüksek maliyetler, düşük ürün fiyatları ve sürekli değişen piyasa koşulları, genç nüfusun tarımdan uzaklaşmasına yol açıyor. Aileden devralınan tarım işletmeleri, birer birer kapanma noktasına gelirken, yeni nesil çiftçiler farklı sektörlere yöneliyor. Kırsalda üretim yapanların sayısı azaldıkça, üretim hacmi de düşüyor. Bu da Şanlıurfa'nın tarımsal kimliğini tehdit eden önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Devlet Destekleri Yetersiz mi Kalıyor?
Tarım Bakanlığı tarafından açıklanan destekleme ödemeleri, her ne kadar çiftçiyi rahatlatmak amacıyla planlansa da mevcut ekonomik tabloda çoğu üretici için yeterli olmaktan uzak kalıyor. Mazot ve gübreye gelen zamların ardından verilen destekler, sadece geçici bir rahatlama sağlarken, uzun vadeli planlamalar yapmayı imkânsız hale getiriyor. Çiftçiler, daha etkin ve yerinde destek politikaları talep ediyor. Yerelden gelen talepler doğrultusunda Şanlıurfa’ya özel teşviklerin devreye alınması gerektiği yönünde görüşler artarken, şu ana kadar somut bir adım atılmış değil.
Tarımda Gelecek Endişesi Derinleşiyor
Şanlıurfa’da tarımla geçimini sağlayan on binlerce aile, gelecek yıllarda bu işi sürdürebilmenin yollarını arıyor. Ancak artan maliyetler ve yetersiz destekler nedeniyle bu sorunun cevabı giderek belirsizleşiyor. Tarım sektöründe sürdürülebilirliği sağlayabilmek için girdi maliyetlerinin kontrol altına alınması, üreticiye uzun vadeli güvence sunulması ve genç nüfusun sektörde kalması için cazip projeler geliştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde Şanlıurfa’nın bereketli toprakları işlenmeden kalabilir.
