Şanlıurfa’daki Karahantepe Ören Yeri’nde Amfi Tiyatroyu Andıran Neolitik Yapı Ortaya Çıkarıldı!

Şanlıurfa’da, şehir merkezine 46 kilometre mesafede bulunan Tek Tek Dağları Millî Parkı içindeki Karahantepe Ören Yeri’nde yürütülen kazılarda, Neolitik dönemin ritüel amaçlı kullanılan mimari yapılarından biri gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın Geleceğe Miras Projesi kapsamında hız kazanan çalışmalarda, dönemin insanlarının çeşitli ritüellerde kullandığı alanlar ile insan suretli bir heykel bulundu. Hayvan Heykellerinden İnsan Heykellerine Geçiş Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, yaptığı açıklamada, Karahantepe’de yerleşimin M.Ö. 9400’lerde başladığını ve 8000’li yıllara kadar sürdüğünü belirtti. Kazı alanında üç farklı yerleşim evresi tespit ettiklerini ifade eden Karul, ilk evrede yuvarlak planlı, ikinci evrede köşeleri yuvarlatılmış dörtgen, son evrede ise gerçek köşeli yapıların görüldüğünü söyledi. Her dönemde hem kamusal hem de konut amaçlı yapıların bulunduğunu aktaran Karul, daha önce 2 metre 30 santimetre yüksekliğinde bir heykelin bulunduğu alanda yürütülen çalışmalarda çok sayıda ünik esere rastladıklarını dile getirdi.Karul, şu bilgileri paylaştı: “Yapının tümünde ana kaya zeminine ulaşıldı. Yaklaşık 17 metre çapındaki bu yapının içerisinde, duvarlara yerleştirilmiş insan başları ile zeminde oturur vaziyette bırakılmış insan heykelleriyle karşılaştık. Bunlar çok ünik buluntular. Tarih öncesi insanın bu dönemden itibaren hayvan sembolizmasından insan sembolizmasına yöneldiğini, sürecin son aşamalarında bu değişimin belirginleştiğini gösteriyor. Bu yapıların odak noktasında heykel bulunuyor ancak bu kez, onun karşısında üç basamaklı çok geniş sekiler yer alıyor. Bu sekilerin büyüklüğü ve çok katmanlı yapısı, burada gruplar hâlinde insanların oturmuş olabileceğini düşündürüyor. Bu da yeni bir mimari tasarım olarak değerlendirilebilir.”Yapıların Asıl İşlevi: İnsanları Bir Araya Getirmek Kazı Başkanı Karul, alanın restorasyonunun tamamlanması ve dikilitaşların ayağa kaldırılmasıyla daha anlaşılır bir görünüm kazanacağını belirtti. Elde edilen bulguların, çok sayıda insanın bir araya geldiği alanları işaret ettiğini söyledi. Yapıların odak noktalarında hayvan ve insan figürlerinin de bulunduğunu aktardı. Karul, şunları söyledi: “Bu binaların işlevine ilişkin çıkarımlar yapmamıza imkân tanıyor. Eğer bunlar birer tapınak olsaydı işlevleri daha sınırlı olurdu. Dolayısıyla yapıların asıl işlevinin insanları bir araya getirmek olduğunu söyleyebiliriz. Bu tasarım, sonraki dönemlerde amfi tiyatro ve odeon gibi yapılarda yaşamaya devam etmiştir. Yerleşik yaşamın başlamasıyla birlikte bir arada yaşama kültürünü destekleyecek mekânlara ihtiyaç duyulması, bu tür yapıların ortaya çıkmasına neden olmuş olabilir.”

15 Aralık, UNESCO Kararıyla “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” Oldu!

İçeriği Görüntüle