Türkiye Ekonomisinin Lokomotifi: İstanbul
2025 yılında il bazında ekonomik değerlendirmeler yapıldığında, başkent olmayan şehirlerin bile yarıştığı, fakat yine de oldukça açık bir liderin bulunduğu görülüyor. Ekonomik faaliyet hacmi açısından bakıldığında, İstanbul yine net bir şekilde ilk sırada yer alıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre İstanbul’un toplam nakdi kredi hacmi yaklaşık 7 trilyon TL seviyesinde gerçekleşmiş durumda. Bu rakam, ülkenin en yoğun nüfuslu, en çok sanayi ve hizmet sektörüne sahip metropolünde ekonomik dinamizmin halen oldukça güçlü olduğunu ortaya koyuyor. İstanbul’un tahtını sarsacak bir şehir şimdilik görünmüyor; şehir, finans, lojistik, turizm ve yüksek katma değerli üretim alanlarında yarattığı üretimle bu konumunu koruyor.
Başkentliğin Ekonomik İzleri: Ankara ve İzmir
İkinci sırada yer alan kent, Ankara. 2025 yılı itibarıyla nakdi kredi hacmi itibarıyla yaklaşık 2,6 trilyon TL civarında bir büyüklüğe sahip olduğu belirtiliyor. Başkent olması nedeniyle kamu yatırımlarının, idari iş yoğunluğunun ve sürekli nüfus hareketinin etkili olduğu şehir, özel sektör yatırımlarının da artmasıyla ekonomik temelde ciddi bir potansiyel taşıyor. Üçüncü sırada yer alan İzmir’de ise nakdi kredi hacmi 1 trilyon TL’ye yakın seviyelerde yer alıyor. Bu şehirde limanlar, turizm, tarıma dayalı sanayi ve lojistik odaklı yatırımlar, ekonomik çehrenin zenginleşmesini sağlamış durumda.
Turizm ve Sanayi Şehirleri Öne Çıkıyor
Sıralamanın devamında ise dikkat çeken noktalardan biri, turizm, sanayi ve üretim merkezli şehirlerin güçlü performans göstermesi. Dördüncü sırada Antalya yer alıyor; 2025’te yaklaşık 795 milyar TL’lik nakdi kredi hacmine ulaşmış durumda. Turizmin, yaz-kış hizmet sektörüyle birleşerek yoğun ekonomik katkı sağladığı şehir, ayrıca gayrimenkul yatırımcılarının da gözdesi. Beşinci sırada Gaziantep var; sanayi altyapısı, ihracatçı firmaları ve stratejik konumuyla yaklaşık 639 milyar TL’lik büyüklüğe ulaştığı ifade ediliyor. Bu iki şehirdeki tablo, Türkiye’nin sadece büyük şehirler değil; bölgesel dinamikleriyle de ekonomik çeşitliliğe sahip olduğunu gösteriyor.
Orta Anadolu ve Marmara’dan Yükseliş İşaretleri
Altıncı sırada yer alan Bursa, yaklaşık 629 milyar TL ile Marmara Bölgesi’nin üretim ve sanayi gücünü yansıtırken; yedinci sıradaki Kocaeli ise 509 milyar TL ile limanlar, ağır sanayi ve lojistiğin bir araya geldiği bir merkez olarak dikkat çekiyor. Ayrıca listede yer alan Konya, Denizli, Mersin gibi şehirler de sıralamada yer alıyor; her biri kendi bölgesinde ekonomik farklılıklar yaratmış durumda. Örneğin Konya, tarım ve sanayi karışımıyla; Denizli, tekstil ve ihracatla; Mersin ise lojistik ve liman faaliyetleriyle ivme kazanmış durumda...
Kritik Veriler ve Ekonomik Yorumu
Bu sıralamanın arkasında bir dizi ekonomik gösterge yer alıyor: nakdi kredi hacmi, mevduat büyüklüğü, banka ve finans sektörü varlıkları, sanayi üretim kapasitesi ve nüfus yoğunluğu gibi. Örneğin bankacılık verileri incelendiğinde, İstanbul’un birinciliği hem mevduat hem kredi açısından açıkça görülüyor. Bu durum aynı zamanda şehirlerin ekonomik dinamizmini, finansal erişimini ve büyüme potansiyelini de yansıtıyor. Ayrıca sanayi-üretim yoğunluğu yüksek şehirlerde banka varlıkları artıyor; bu da sıralamada yükselmeyi beraberinde getiriyor.
Öte yandan liste sonlarında yer alan iller, özellikle nüfus ve sanayi açısından sınırlı imkanlarla karşılaşıyor. Örneğin, Bayburt gibi iller kredi hacmi açısından oldukça düşük düzeyde kalıyor ve bu durum yerel yatırım, sanayi altyapısı ve banka hizmetlerine erişim gibi alanlarda zorluklara işaret ediyor.
Ekonomik büyüklük açısından bu şehirlerin elde ettiği sonuçlar, sadece bir “zengin şehir” ifadesinden ibaret değil; aynı zamanda bölgesel kalkınma, sanayi-üretim stratejileri ve finansal hizmetlerin yaygınlığı açısından da önemli birer gösterge olarak okunabilir. Bu veriler ışığında; yatırımcılar, iş dünyası ve kamu politikaları için hangi şehirlerin gücünü koruduğu ve hangi bölgelerde potansiyel fırsatların bulunduğu hakkında önemli çıkarımlar yapılabiliyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım
