Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından her yıl düzenli olarak yapılan “Temiz Şehirler Endeksi” değerlendirmesi sonuçlandı. 2025 yılı verilerine göre Türkiye’nin en temiz şehri belli oldu. Sıfır atık uygulamaları, hava kalitesi, su yönetimi ve kentsel düzenleme gibi kriterlerin dikkate alındığı çalışmada zirveye çıkan şehir, çevre bilinci ve sürdürülebilir yaşam politikalarıyla öne çıktı.
En Temiz Şehir Unvanı Bu Yıl Eskişehir’in Oldu
Yapılan değerlendirmelere göre 2025 yılında Türkiye’nin en temiz şehri Eskişehir oldu. Modern şehir planlaması, çevre dostu ulaşım ağı ve düzenli atık yönetimiyle bilinen Eskişehir, üst üste üçüncü kez listenin zirvesinde yer aldı.
Şehrin bu başarısında hem belediye yönetiminin çevreci projelere verdiği önem hem de halkın çevre bilinciyle hareket etmesi etkili oldu. Sıfır atık uygulamaları, geri dönüşüm kutularının her mahalleye yaygınlaştırılması, yeşil alan miktarının artırılması ve temizlik ekiplerinin 24 saat aktif olması, Eskişehir’i Türkiye’nin en yaşanabilir ve temiz şehirlerinden biri haline getirdi.
Yetkililer, Eskişehir’de kişi başına düşen yeşil alan miktarının Avrupa ortalamasını geçtiğini ve hava kirliliği oranının son beş yılda %40 azaldığını belirtiyor.
Temizlikte Ölçütler: Hava, Su ve Atık Yönetimi Belirleyici Oldu
Bakanlık tarafından yapılan değerlendirmede, şehirlerin temizlik düzeyi yalnızca yüzeysel çevre düzeniyle değil, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik göstergeleriyle de ölçüldü.
Hava kalitesi, içme suyu temizliği, katı atık yönetimi, geri dönüşüm oranı, kanalizasyon altyapısı, toplu taşıma emisyon oranları ve vatandaş memnuniyeti gibi çok sayıda kriter dikkate alındı.
Eskişehir, bu kriterlerin tamamında ortalamanın üzerine çıkarak 100 üzerinden 94 puanla birinci sırayı aldı. Özellikle “hava kalitesi endeksi” kategorisinde en düşük partikül madde oranına sahip şehir olarak dikkat çekti.
Geri dönüşüm oranında %72 seviyesine ulaşan Eskişehir, bu alanda Türkiye ortalamasının iki katına çıkmayı başardı. Ayrıca, şehirde 2024-2025 döneminde su tasarrufuna yönelik uygulamalarla kişi başına düşen su tüketimi 25 litre azaldı.
Temizlikte Eskişehir’i Takip Eden Diğer Şehirler
Temiz şehir sıralamasında Eskişehir’i yakından takip eden iller arasında Trabzon, Konya, Antalya ve Bolu yer aldı. Trabzon özellikle sahil düzenlemeleri, deniz temizliği ve atık yönetimindeki başarısıyla dikkat çekerken, Konya su tasarrufu politikalarıyla öne çıktı.
Antalya, turizm sezonundaki yoğun nüfus artışına rağmen düzenli atık toplama sistemleriyle önemli bir başarı elde etti. Bolu ise ormanlık alanlarının korunması ve yeşil enerji projeleriyle listede üst sıralarda kendine yer buldu.
Uzmanlar, bu şehirlerin temizlik alanındaki başarısının sadece belediyelerin çalışmalarıyla değil, aynı zamanda vatandaşların bilinçli davranışlarıyla sağlandığını belirtiyor.
Sıfır Atık ve Yeşil Şehir Projeleri Etkili Oldu
Eskişehir’in temizlik başarısının en önemli nedenlerinden biri, “Sıfır Atık” ve “Yeşil Şehir” uygulamalarının bütüncül bir şekilde yürütülmesidir. Şehirde 2020 yılından bu yana tüm kamu kurumlarında sıfır atık sistemi uygulanıyor. Plastik, metal, cam ve organik atıklar ayrı toplanıyor ve geri dönüşüm tesislerinde işleniyor.
Ayrıca, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin yürüttüğü “Temiz Toplum – Temiz Şehir” projesi kapsamında, okullarda ve kamu alanlarında çevre bilinci eğitimleri veriliyor. Şehrin dört bir yanına yerleştirilen akıllı çöp konteynerleri sayesinde, doluluk oranı sensörlerle tespit edilerek temizlik araçları verimli bir şekilde yönlendiriliyor.
Yeşil enerji alanında da önemli adımlar atan Eskişehir, şehir içi ulaşımda elektrikli otobüs kullanımını yaygınlaştırarak karbon salınımını minimuma indirdi.
Vatandaşların Desteği Başarının Anahtarı Oldu
Uzmanlara göre, Eskişehir’in temizlikteki başarısının en önemli unsuru vatandaş katılımı oldu. Şehir halkı, çevre koruma bilincine sahip, temizlik konusunda duyarlı ve kurallara uyan bir topluluk olarak öne çıkıyor.
Geri dönüşüm kutularını doğru kullanma oranı %90’a ulaşmış durumda. Ayrıca belediyenin düzenlediği temizlik gönüllüleri etkinliklerine her yıl binlerce vatandaş katılıyor. Bu gönüllüler, park ve bahçelerde, Porsuk Çayı çevresinde ve ana arterlerde temizlik çalışmaları yaparak çevreye sahip çıkıyor.
Şehirdeki okullarda başlatılan “Temiz Okul – Temiz Gelecek” kampanyası da çocuklara çevre bilinci kazandırmada büyük rol oynadı.
Türkiye’nin en temiz şehri seçilen Eskişehir, modern şehircilik anlayışı, çevreci uygulamaları ve halk desteğiyle çevre bilincinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha göstermiş oldu. Şehrin örnek alınan bu başarısı, Türkiye genelinde diğer belediyelere de ilham kaynağı olmayı sürdürüyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım