11 Kasım 1944, İstanbul"da hayata gözlerini açan Türk tiyatrocu, komedyen ve sinema sanatçısı.Ali Kemal Sunal 3 Temmuz 2000 yılında yine İstanbul"da yaşamını yitirdi.
Türk sineması'nın gelmiş geçmiş en büyük oyuncuları ve komedyenlerinden biri olarak kabul edilen Kemal Sunal, oynadığı rollerle Türk sinemasına yeni bir soluk getirdi. Çevirdiği filmlerde genellikle saf, şanslı, iyi yürekli karakterleri canlandırmıştır. Filmlerinin ilk gösterimlerinden yıllar sonra bile hala büyük bir ilgiyle izlenmesi olgusunu, yazmış olduğu bilimsel yüksek lisans tezinde sosyolojik olarak irdelemiştir. Oynadığı filmlerin çoğu izlenme rekoru kırmıştır.
GAZETECİLİKLE BAŞLADI
İstanbul Küçükpazar semtinde doğan oyuncunun babası Malatya doğumlu Migros'tan emekli Mustafa Sunal; annesi Saime Sunal'dır. Kemal Sunal'ın, Cemil Sunal ve Cengiz Sunal adında iki kardeşi vardır.
Sanatçı, ilkokulu Mimar Sinan İlkokulu'nda okudu, Vefa Lisesi'nden mezun oldu. Yüksek tahsiline Marmara Üniversitesi Gazetecilik bölümünde başladı. Öğrenimi sırasında Emayetaş Fabrikasında çalışmış, ayrıca elektrikçide çıraklık yapmıştır. Vefa Lisesindeki felsefe hocası Belkıs Balkır'ın sanatçıyı Müşfik Kenter ile tanıştırmasının, Kemal Sunal'ın kariyerinde önemli yeri vardır.
KENTERLER TİYATROSUNDA PROFESYONELLİĞE ADIM ATTI
İlk Yıllar 1964 yılında Ankara Bando-Mızıka birliğinde askerliğini yaptı. Sanat hayatı, Vefa Lisesi'nde amatör olarak "Zoraki Tabip" adlı tiyatro oyunuyla başladı. İlk kez Kenterler Tiyatrosu'nda profesyonel oyuncu olarak çalıştıktan sonra uzun süre Ulvi Uraz Tiyatrosu'nda, kısa süre Ayfer Feray Tiyatrosu'nda, son olarak da Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nda görev aldı. Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nda oynadığı bir oyunda Ertem Eğilmez tarafından çok beğenildi ve böylece beyaz perdeye transfer oldu. İlk rolünü 1973 yılında Ertem Eğilmez'in yönettiği Tatlı Dillim adlı filmde uzun boyundan dolayı basketbolcu olarak aldı.Bunun ardından Ertem Eğilmez'in yönettiği kalabalık kadrolu filmlerde rol almaya başladı.
Kemal Sunal, 1974 yapımı Hababam Sınıfı filmindeki İnek Şaban rolünde.
1980 yapımı Devlet Kuşu filmindeki Mustafa karakterinin odasında asılı olan ve Kemal Sunal'ın Belmondo'ya benzediği fotoğraf.Kemal Sunal kendi ağzında ilk yıllarını ve komediye yönelişi şu sözlerle dile getiriyor;
"Nasıl oldu bilmem, ben kendimi sahici bir sahnede seyircilerin arasında buldum. Ses Tiyatrosu'ndaki ilk rolüm çok kısaydı. Üç dakika sahnede ya kalıyor ya kalmıyordum. Öyle pek bir şey söylediğimi de hatırlamıyorum. Sahnenin bir ucundan girip öbür ucundan çıkıyordum. Ne yaptığımı da pek hatırlamıyorum, ama seyirci kahkahadan kırılıyor. Bu da benim hoşuma gitmişti. Bildiğiniz gibi o gün bugündür insanları güldürmeyi seviyorum."
SEVENLERİNİN KALDBİNDE TAHT KURDU
Türk sinemasında başta İnek Şaban tiplemesi olmak üzere canlandırdığı pek çok tiple sevenlerinin kalbinde taht kuran Kemal Sunal, 7'den 70'e herkesin sevgisini kazandı. İnek Şaban'ın sevilmesi ile birlikte Kemal Sunal, birçok filmde "Şaban" adlı karakteri canlandırmıştır.
1974 yılında evlendi. Ali ve Ezo adlarında, biri kız diğeri erkek iki çocuğu oldu. 1977'de Antalya Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu ödülünü alan Sunal, oyunculuğu ve özellikle değişik tiplemesiyle Türk sinemasında komedi oyunculuğuna yeni bir soluk getirdi. 1990'lı yıllardan itibaren filmleri kesintisiz olarak televizyonlarda yayımlanmaya başlandı; ama kendisi bu gösterimlerden hiç para almadı.
Yüksek lisans 12 Eylül öncesi dönemde yarım bıraktığı üniversiteyi, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü'nden mezun olarak 1995 yılında bitirdi ve ardından yüksek lisans yaptı. Tamamlanmasından sonra Tv ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü adıyla kitap olarak basılan yüksek lisans tezinde kendi filmlerinin sosyolojik incelemesini yaparak iktidarların sanat alanına yaptıkları ideolojik müdahaleyi irdeledi.
Ölümü ve son yılları; Hayatı boyunca toplam 82 filmde rol aldı. 3 Temmuz 2000 tarihinde Balalayka adlı filmin çekimlerine başlamak için Trabzon'a gitmek üzere bindiği uçakta kalkıştan hemen önce geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. İstanbul'daki Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedilmiştir. 2009 yılında Kemal Sunal ile anılarını anlatan Zeki Alasya, ölümünde korkularının kalp krizi geçirmesinde önemli etken olduğunu belirtti. Zeki Alasya ne kadar bazı şeylerden korksada belli etmezdi, çok kibar bir adamdı yorumunu yapmıştır.
ŞANLIURFALILAR KEMAL SUNAL İÇİN NE DEDİ?
Vefatının 12. yıldönümünde mikrofon uzattığımız Şanlıurfalılar; 'Bize göre ölmemiş şu anda kalbimizde yaşıyor. Tüm filmlerini izledik. Ölümünden sonra onun yerini dolduran kimse yok. Hareketleri jest, mimiklerini seviyoruz. Kemal Sunal denilince aklımıza Türkiye"nin en komik adamı geliyor. Onun yeri doldurulamaz. Çocuklarımız onun filmlerini izlemekle geçti. Şener Şen ve İlyas Salman biraz ona yakındı. Başka da komedyen tanımayız. Kanal değiştirirken onun filmlerine denk gelince kanal atlamak mümkün olmuyor. Türk Sinemasının duayen isimlerinden. Onu yeri doldurulamaz. Sevenlerine ve ailesine başsağlığı diliyoruz. Mekanı Cennet olsun. Allah"tan rahmet diliyoruz” ifadelerini kullandı.
Hakkındaki diğer görüşler; Kemal Sunal, hem yüzünün fizik yapısı hem de mimik ve jestleriyle Fransız komedyen ve şarkıcı Fernandel'e benzetilirdi. Fernandel 1930'lu yıllardan 1960'lı yıllara kadar tıpkı onun gibi sayısız komedi filmi çevirmişti. Kendisiyle yapılan bir röportajda Sunal, kendisi için 'at suratlı' gibi benzetmeler bile yapıldığını, ama en çok Zeki Müren'in kendisini 'Fernandel'le Jean-Paul Belmondo karışımı' diye tanımlamasının hoşuna gittiğini belirtmişti.
"Ben Kemal Sunal hayranıyım, filmlerini bıkmadan izliyorum. Muhteşem bir oyuncu. " -Bülent Ecevit .
"Varlığı yokluğu belli olmazdı, ama yönetmen "motor" dediği an, karşımızda devleşen bir aktör olurdu." -Emel Sayın
"Kemal Sunal, filmlerinde genellikle, haklının haksıza, güçsüzün güçlüye karşı mücadelesini temsil eden büyük komedi ustasıydı." -Altan Öymen
"Türk sinemasının usta sıfatına layık oyunculardan biri olan Sayın Sunal, çizdiği kompozisyonlarla hafızalarda önemli bir yere sahiptir." -Murat Sökmenoğlu
"...çok takdir ettiğim, çok beğendiğim, hakikaten Türk sinemasına damgasını vurmuş, halkın sevgisini kazanmış, gönlüne girmiş olan çok büyük bir sanatçıydı." -Göksel Arsoy
“ÇOK SOĞUK BİR ADAMIM”
Sanatçı kendi profilinin, oynadığı karakterlere göre farklı olduğunu şu sözlerle belirtiyor; "Ben özel hayatımda çok az konuşan, çok soğuk bir adamım" ve aynı zamanda iş ve ev yaşamında titiz olduğunu belirtiyor.
FİLMLERİ
Sinema filmleri ; Ana madde: Kemal Sunal'ın rol aldığı filmler listesi
Hayatı boyunca 82 filmde rol almıştır. İlk filmi yardımcı rolde Tatlı Dillim (1972) ile başlamış, Salako (1974) filminde başrol oynamıştır. En son filmi Propaganda (1999) olmuştur. 1977 yılında Kapıcılar Kralı rollünde Altın Portakal Ödülüne layık görülmüştür.
Kemal Sunal, 2000 yılında yönetmenliğini Ali Özgentürk'ün yapacağı Balalayka filminin başrolünü (Necati rolü) oynayacaktı. Ancak çekimlerin yapılacağı Trabzon'a giden uçakta kalp krizi geçirerek ölünce bu rolü Uğur Yücel üstlendi. Kemal Sunal'ın uçak korkusu vardı ve bu nedenle o zamana kadar hiç uçağa binmemişti. Ölümüyle sonuçlanacak bu yolculuğa da güçlükle ikna edilmişti.
Kemal Sunal filmografisi
Yıl Film Rol
1972 Tatlı Dillim Basketbolcu
1973 Oh Olsun Fazıl Haznedar
1973 Güllü Geliyor Güllü Kiralık Katil
1973 Canım Kardeşim Yolcu
1973 Yalancı Yarim Kemal
1974 Hasret Yanık
1974 Salak Milyoner Saffet
1974 Köyden İndim Şehire Saffet
1974 Salako Salako
1974 Mavi Boncuk Kaymakam Cafer
1975 Şaşkın Damat Apti
1975 Hanzo Hanzo / Cabbar
1975 Hababam Sınıfı İnek Şaban
1975 Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı İnek Şaban
1976 Tosun Paşa Şaban / Tosun Paşa
1976 Süt Kardeşler Şaban
1976 Sahte Kabadayı Kemal
1976 Meraklı Köfteci Zühtü Karışan
1976 Kapıcılar Kralı Seyid
1976 Hababam Sınıfı Uyanıyor İnek Şaban
1977 Sakar Şakir Şakir
1977 Şabanoğlu Şaban Şaban
1977 İbo İle Güllüşah İbo
1977 Hababam Sınıfı Tatilde İnek Şaban
1977 Çöpçüler Kralı Abdi Şakrak
1978 Yüz Numaralı Adam Şaban
1978 Köşeyi Dönen Adam Adem
1978 Kibar Feyzo Feyzo
1978 İyi Aile Çocuğu Kemal / Cemal
1978 İnek Şaban Şaban / Bülent
1978 Avanak Apti Apti
1979 Umudumuz Şaban Ringo Şaban
1979 Şark Bülbülü Şaban Ballıses
1979 Korkusuz Korkak Mülayim Sert
1979 Dokunmayın Şabanıma Şaban
1979 Bekçiler Kralı Şaban Özgüneş
1980 Zübük İbrahim Zübükzade
1980 Gol Kralı Sait Sarıoğlu
1980 Gerzek Şaban Osman / Seyfi
1980 Devlet Kuşu Mustafa
1981 Üç Kağıtçı Rıfkı
1981 Kanlı Nigar Abdi
1981 Davaro Memo
1982 Yedi Bela Hüsnü Hüsnü
1982 Doktor Civanım Kemal
1983 Tokatçı Osman
1983 Kılıbık Kamil
1983 En Büyük Şaban Şaban
1983 Çarıklı Milyoner Bayram
1984 Şabaniye Şaban / Şabaniye
1984 Postacı Yandan Çarklı Adem
1984 Ortadirek Şaban Şaban
1984 Atla Gel Şaban Niyazi
1985 Sosyete Şaban Şaban Ağa / Dilaver Bey
1985 Şendul Şaban Şaban
1985 Şaban Papuçu Yarım Şaban
1985 Keriz Zülfü
1985 Katma Değer Şaban Şaban
1985 Gurbetçi Şaban Şaban
1986 Yoksul Yoksul
1986 Tarzan Rıfkı Tarzan Rıfkı
1986 Garip Kemal
1986 Deli Deli Küpeli Kaymakam
1986 Davacı Yunus
1987 Yakışıklı Selim
1987 Kiracı Kerim
1987 Japon İşi Veysel
1988 Uyanık Gazeteci Ali
1988 Sevimli Hırsız Metin
1988 Polizei Ali Ekber
1988 Öğretmen Hüsnü Öğretmen
1988 İnatçı Bayram
1988 Düttürü Dünya Düt Düt Mehmet
1988 Bıçkın Ali / Kemal Sunal
1989 Zehir Hafiye Cemal
1989 Talih Kuşu Osman Abalı
1989 Gülen Adam Yusuf Şaplak
1990 Koltuk Belası Zühtü Kaya
1990 Boynu Bükük Küheylan İbrahim Küheylan
1990 Abuk Sabuk Bir Film Âdemoğlu
1991 Varyemez Ragıp Elibol
1999 Propaganda Mehdi