Deprem Gerçeği Van’da Gündemden Düşmüyor
Van, Türkiye'nin doğusunda yer alan ve geçmişte büyük yıkımlara sahne olmuş önemli deprem kuşaklarından biri üzerinde bulunuyor. Bölgede yapılan son analizlerde, depreme karşı yapı dayanıklılığı en zayıf olan ilçeler tek tek belirlendi. Bu ilçelerde yaşayan vatandaşların deprem anında daha büyük risk altında oldukları ifade ediliyor. Yetkililer, acil güçlendirme çalışmaları yapılması gerektiğini vurgularken, halkın tedirginliği her geçen gün artıyor.
Geçmiş yıllarda büyük yıkımların yaşandığı Van’da, özellikle 2011 yılında meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki deprem halen hafızalardaki tazeliğini koruyor. O günden sonra birçok bölgede yapı denetimi artırılsa da, kırsal ve eski yerleşim alanlarında riskli yapıların hâlâ ayakta olduğu belirtiliyor. Yapılan teknik değerlendirmelerde bazı ilçelerin yapı stoğunun neredeyse tamamının deprem yönetmeliklerine uygun olmadığı ifade ediliyor.
Bazı İlçelerde Risk Kritik Seviyede
Son yapılan değerlendirmelerde, Van'ın doğusunda ve kırsalında yer alan bazı ilçelerin risk seviyesinin çok yüksek olduğu ortaya kondu. Eski yapılaşmaların yoğun olduğu bu ilçelerde, özellikle beton kalitesinin düşük olduğu ve taşıyıcı sistemlerin günümüz standartlarına uygun olmadığı vurgulanıyor. Zemin etüdü yapılmadan inşa edilen binalar, büyük bir depremin etkisiyle saniyeler içinde çökebilecek potansiyele sahip.
Halk Tedirgin, Önlemler Yetersiz
Deprem konusunda bilinçli olan halk, zaman zaman yerel yönetimlere çağrıda bulunsa da çözüm sürecinin yavaş işlemesi eleştiri topluyor. Riskli ilçelerde yaşayan vatandaşlar, evlerinin güçlendirilmesi ya da kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması gerektiğini savunuyor. Ancak kaynak yetersizliği ve bürokratik süreçlerin uzunluğu, halkın kaygısını daha da artırıyor.
Zemin Yapısı En Kritik Unsur Olarak Göze Çarpıyor
Van’da bazı ilçelerdeki zemin yapısının gevşek ve alüvyonlu olması, binaların dayanıklılığını daha da azaltıyor. Bu durum, depremin etkisini büyütüyor ve yapılar üzerindeki yıkım riskini kat kat artırıyor. Özellikle eğimli ve gevşek toprak yapısına sahip bölgelerde inşa edilen yapılar, sarsıntılara karşı neredeyse savunmasız durumda. Uzmanlar, yeni yapıların mutlaka jeolojik etütlerle birlikte inşa edilmesi gerektiğini belirtiyor.
Kentsel Dönüşüm Çalışmaları Yetersiz Kaldı
Van genelinde yürütülen kentsel dönüşüm projeleri bazı bölgelerde sonuç vermeye başlasa da, en riskli ilçelerdeki dönüşüm oranı son derece düşük kaldı. Eski mahallelerde yapı sahiplerinin ekonomik yetersizlikler nedeniyle dönüşüm projelerine katılamadığı biliniyor. Ayrıca bazı ilçelerde hâlâ kaçak yapılaşma devam ederken, bu durum risk seviyesini daha da yukarı çekiyor.
Uzmanlardan Hayati Uyarılar Geldi
Jeoloji mühendisleri ve şehir planlamacıları, Van’da özellikle belirli ilçelerin acilen gözden geçirilmesi gerektiği konusunda uyarıda bulundu. Bu ilçelerdeki yapıların büyük bir kısmı depreme dayanıksız ve eski yönetmeliklere göre yapılmış durumda. Uzmanlar, sadece kamu binalarının değil, tüm konutların da detaylı bir şekilde denetlenmesini ve yenilenmesini öneriyor. Aksi halde olası bir depremde yaşanacak can kaybının kaçınılmaz olduğu ifade ediliyor.
Yeni yapılaşmaların bilinçli şekilde yapılması ve riskli binaların tespit edilerek hızla dönüştürülmesi, Van’ın geleceği açısından hayati önem taşıyor. Deprem gerçeğiyle iç içe yaşayan bu şehirde atılacak her adım, olası bir felaketi önleyebilir. Peki, alınması gereken önlemler ne kadar daha ertelenebilir?
