KIBRIS BARIŞ HAREKÂTI VE ŞANLIURFALI KIBRIS ŞEHİTLERİ
1963 yılında hazırlanan Akritas Planı, Kıbrıs’ta Rumların Yunanistan’la birleşme (Enosis) hedefini fiilen uygulamaya koyma girişimi olarak tarihe geçti. Bu plan, Kıbrıs Türklerini adadan tamamen silmeyi amaçlayan sistematik bir tehdit niteliği taşıyordu. Ancak Türkiye’nin zamanında aldığı askerî ve diplomatik önlemler sayesinde bu tehlikeli planın uygulanması önlendi. 1964 ile 1967 yılları arasında da Kıbrıs Türk halkına yönelik saldırılar sürdü. Buna rağmen Türkiye’nin caydırıcı gücü ve Kıbrıs Türklerinin kararlı direnişi sayesinde bu saldırılar bertaraf edildi. Özellikle 1964 yılında gerçekleştirilen sınırlı hava harekâtı, sivillere yönelen katliamları durdurmada önemli bir rol oynadı.
1974 yılına gelindiğinde, Yunanistan’daki cunta yönetimi ile Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios arasında yaşanan gerilim, 15 Temmuz’da gerçekleştirilen darbeyle yeni bir boyuta taşındı. Darbenin ardından Nikos Sampson’un iktidarı ele geçirmesi, Enosis hedefinin artık alenen yürürlüğe konduğunu gösterdi. Türkiye, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin garantör ülkelerinden biri olarak öncelikle diplomatik girişimlerde bulundu ve İngiltere ile temasa geçti. Ancak bu girişimlerin başarısız olması üzerine Türkiye, uluslararası anlaşmalardan doğan haklarına dayanarak tek taraflı askerî müdahale kararı aldı.
Başbakan Bülent Ecevit ile Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan, gerçekleştirilecek harekâtın amacının adada barışı sağlamak ve Kıbrıs Türklerini korumak olduğunu kamuoyuna ilan etti. 20 Temmuz 1974 sabahı Türk Silahlı Kuvvetleri, hem denizden çıkarma hem de havadan indirme yaparak Kıbrıs’a müdahaleye başladı. İlk harekât kısa sürede başarıya ulaştı ve 22 Temmuz’da ateşkes sağlandı.
Ancak Cenevre’de yürütülen barış görüşmeleri beklentileri karşılamayınca, 14 Ağustos’ta ikinci bir askerî harekât başlatıldı. Bu operasyonla birlikte, 19 Ağustos’ta yeni bir ateşkes sağlandı ve Türk ordusu adanın kuzeyinde kontrolü ele geçirdi. Böylece, günümüzde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin sınırlarını oluşturan bölge şekillenmiş oldu. Bu çatışmalar süresince Türkiye 498 askerini, Kıbrıs Türk halkı ise toplamda 1.672 evladını şehit verdi.
Kıbrıs Barış Harekâtı’nda görev alıp canlarını feda eden kahraman Mehmetçiklerimiz arasında, Şanlıurfa’nın yiğit evlatları da yer aldı. Vatan sevgisiyle dolu bu kahramanlar, cesaretleri ve fedakârlıklarıyla tarihe isimlerini altın harflerle yazdırdılar. Onların aziz hatıralarını yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak, hepimizin ortak bir görevidir. Bu vesileyle, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nda şehit düşen Şanlıurfalı Mehmetçiklerimizin kısa biyografilerini siz kıymetli okuyucularımızla paylaşıyoruz:
Tank Onbaşı MEHMET GÜNEŞ
1954 yılında Şanlıurfa’da dünyaya gelen Tank Onbaşı Mehmet Güneş, İbrahim Güneş’in oğludur. Vatan görevini 39. Tank Taburu’nda sürdürürken Kıbrıs Barış Harekâtı’na katılmıştır. 20 Temmuz 1974 günü Pladini bölgesinde şehit düşmüştür. Şehadetinin ardından, devletimiz tarafından ailesine Övünç Madalyası takdim edilmiştir. Kabri, Girne Şehitliği’nde 60 numaralı mezardadır.
Piyade Er TAHSİN BOZKURT
1953 yılında Şanlıurfa’da doğan Piyade Er Tahsin Bozkurt, Cuma Bozkurt’un oğludur. Hava İndirme Tugayı 3. Taburu’nda vatan görevini sürdürürken, 23 Temmuz 1974 günü Bozdağ bölgesinde şehit düşmüştür. Övünç Madalyası ile onurlandırılmış, kabri Lefkoşa Şehitliği’nde 43 numaralı mezardadır.
Piyade Er HAYDAR KAYA
1953 Şanlıurfa doğumlu olan Haydar Kaya, Mustafa Kaya’nın oğludur. Kıbrıs Türk Silahlı Kuvvetleri Alayı’nda görev yaparken, 22 Temmuz 1974’te Lefkoşa bölgesinde şehit olmuştur. Övünç Madalyası ile onurlandırılan şehidimizin kabri, Lefkoşa Şehitliği’nde 80 numaralı mezardadır.
Piyade Er MEHMET DOĞAN
1953 yılında Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde doğan Mehmet Doğan, Ali Doğan’ın oğludur. 61. Piyade Alayı 1. Taburu’nda görevliyken, 5 Ağustos 1974 günü Lapta bölgesinde şehit düşmüştür. Kabri, Girne-Boğazköy’deki Boğaz Şehitliği’nde 70 numaralı mezardadır.
Piyade Er OSMAN ÇELİK
1952 yılında Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde doğan Osman Çelik, İbrahim Çelik’in oğludur. 230. Piyade Alayı 2. Taburu’nda görev yaparken, 14 Ağustos 1974’te Hamitköy bölgesinde şehit olmuştur. Kabri Boğaz Şehitliği’nde, 91 numaralı mezardadır.
Piyade Er ATİLLA TÜRK
1953 Şanlıurfa doğumlu olan Atilla Türk, Salih Türk’ün oğludur. Kıbrıs Türk Silahlı Kuvvetleri Alayı’nda görev yaparken, 14 Ağustos 1974’te Aydemet bölgesinde şehit düşmüştür. Kabri, Boğaz Şehitliği’nde 96 numaralı mezardadır.
Piyade Er HASAN UĞURLU
1953 yılında Şanlıurfa’da dünyaya gelen Hasan Uğurlu, Mehmet Uğurlu’nun oğludur. 50. Piyade Alayı 2. Taburu’nda görevliyken, 15 Ağustos 1974 günü Lefkoşa bölgesinde şehit düşmüştür. Kabri, Boğaz Şehitliği’nde 159 numaralı mezardadır.
Piyade Er MÜSLÜM POLAT
1953 yılında Şanlıurfa’da doğan Müslüm Polat, Zühtü Polat’ın oğludur. 61. Piyade Alayı 2. Taburu’nda görevli iken, harekâtın en kritik safhalarından birinde yaralanmış, 31 Ocak 1975’te şehit olmuştur. Kabri, Boğaz Şehitliği’nde 231 numaralı mezardadır.
Piyade Er EMİN REN
1953 yılında Şanlıurfa’da dünyaya gelen Emin Ren, Sino Ren’in oğludur. 49. Mekanize Alayı 1. Taburu’nda görev yaparken yaralanmış, 13 Mart 1975’te şehit düşmüştür. Kabri, Boğaz Şehitliği’nde 245 numaralı mezardadır.
KIBRIS ŞEHİTLERİ İNCELEME-ARAŞTIRMA VE TEZ HAZIRLAYAN; YAKUP İSKENDER ÇEÇEN
