Gaziantep'in önemli geçim kaynaklarından olan Antep fıstığında hasat sezonu sona erdi. Yok yılı, zirai don ve kuraklık nedeniyle rekoltesi düşen Antep fıstığına ithalat izni verilmesi, satışları olumsuz etkiledi.
Türkiye’nin önemli Antep fıstığı üretim merkezlerinden Gaziantep’te, "yeşil altın" olarak bilinen Antep fıstığında hasat tamamlandı. Gaziantep’in eşsiz lezzeti olan baklavada kullanılan ve “boz” olarak adlandırılan fıstık başta olmak üzere kuruyemiş olarak tüketilen Antep fıstığı çeşitleri ile çikolata ve lokum gibi ürünlerde kullanılan kırmızı iç fıstığın fiyatı yaklaşık yüzde 100 arttı.
Rekolte azlığı nedeniyle fıstığa art arda yapılan zamlar sonrasında Ticaret Bakanlığı harekete geçti. Bu yıl zirai don ve kuraklık nedeniyle yüzde 80 oranında rekoltenin düştüğü Antep fıstığında yaşanan fiyat artışı sonrası Ticaret Bakanlığı, fıstığa geçici ithalat izni verdi.
Ticaret Bakanlığı fıstığa geçici ithalat izni verdi
Kuraklık ve zirai don nedeniyle rekoltenin ciddi oranda düştüğü Antep fıstığı fiyatlarının artmasının ardından Ticaret Bakanlığı, fiyat artışını dengelemek amacıyla geçici ithalat izni çıkardı. ABD, İran ve Suriye’den yapılacak ithalat, fıstık üreticileri ve tüccarlar tarafından eleştirilirken, baklavacılar karardan memnun kaldı.
İthalat izni fiyatlara ve satışlara yansıdı
Eşsiz lezzeti, aroması ve ekonomik değeriyle öne çıkan Antep fıstığı fiyatları, geçici ithalat izni sonrası ciddi oranda düştü. Bu yıl fıstıkta yok yılı olmasına rağmen, geçen senenin yüksek rekoltesi ve depolardaki ürünler fiyat istikrarını etkiledi.
Antep fıstığına geçici ithalat izni verilmesini değerlendiren Fıstıkçılar Sitesi esnafı, ithalat izninin ardından fiyatların yanı sıra satışlarda da ciddi düşüş yaşandığını belirtti. Esnaf, İran ve ABD fıstığının yağ ve aroma açısından baklava için uygun olmadığını, Antep fıstığının kalitesinin hiçbir ülke ürünüyle kıyaslanamayacağını vurguladı.
Çikolata, lokum ve şekerleme sektöründe kullanılan kırmızı iç fıstık fiyatları şu şekilde: baklavada kullanılan boz iç fıstık 1.750–2.000 TL, kırmızı iç fıstık 1.500–1.600 TL, kırmızı kabuklu fıstık 500–550 TL, boz kavlak fıstık 600–700 TL, kavrulmuş tuzlu fıstık ise 850–950 TL.
“Fıstık fiyatları biraz geriledi”
Fıstık ihracatçısı İbrahim Halil Cevahir, zirai don ve kuraklık nedeniyle rekoltenin düşük olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Bu yıl ülkemiz kurak geçti. Yağmurlar yeterli olmadı, bu da mahsulleri ciddi oranda etkiledi. Kuraklıktan en fazla etkilenen ürünler kayısı, fındık ve badem oldu. Antep fıstığımız da susuzluktan etkilendi. Bu sene rekoltemiz yüzde 10–15 civarındaydı. Fıstık az olunca pazara sınırlı miktarda geldi. Bunun üzerine sektör dışı kişilerin fıstığa yönelmesi, yaklaşık 60 gün içinde fiyatların neredeyse yüzde 100 artmasına neden oldu. Tüccarların işi zorlaştı, üretim sektörü biraz zora girdi. Devletimiz de sorunları çözmek için 20 yıl aradan sonra fıstık ithalatını açtı ve yüzde 43,2 vergi getirdi. Fıstık fiyatları biraz geriledi, artık çok düşmesini beklemiyoruz. Bu fiyatlarla köylümüz ürününü dünya pazarına sunmaya devam edecek.”
"Antep fıstığına geçici ithalat izni satışları düşürdü”
Fıstık esnafı Necip Akay, bu yılın yok yılı olduğunu ve rekoltenin çok düşük kaldığını belirterek, “Fiyat artışı sonrası baklavacılar ve ihracat firmaları artan fiyatlara tepki gösterdi. İthalat gündeme geldikten sonra fiyatlar ve satışlar ciddi şekilde düştü, satışlar neredeyse yok denecek kadar azaldı. Bu durum çiftçi ve esnafı mağdur ediyor” dedi.
Son yılların en düşük rekoltesinin yaşandığı Antep fıstığı fiyatları ise şöyle: kırmızı kabuklu fıstık 500–550 TL, boz kavlak fıstık 600–700 TL, baklavada kullanılan iç fıstık 1.750–2.000 TL ve kırmızı iç fıstık 1.500–1.600 TL.
