Türkoğlu; Fırın küreğinin sürekli tüketimi olur, şehir içi, şehirlerarası, yurt dışından bile bize talepler oluyor bu yüzden sürekli tüketimimiz vardır bizim.
Şanlıurfa’da ki hatta sadece Şanlıurfa’da da değil hangi il de olursa olsun fırın olduğu müddetçe bizim mesleğimiz ölmez. Baktığımız zaman bir şehir de fırın olmak zorunda, fırın da çalışan usta da kürek kullanmak zorunda buna paralel olarak her zaman fırın küreğine ihtiyaç vardır bu yüzden bizim mesleğimiz hiç ölmeyecek bir meslektir.
Fırın kürekleri anlamın da Şanlıurfa’da zaten en çok tüketilen ve talep edilen uzun kürek dediğimiz 2 metre boyunda olan küreklere talep diğerlerine oranla baktığımız zaman daha fazla durumda ve bunun yanında bir de 2 metre boyunda olan yedekler gidiyor. Bu saydıklarım fırınlar için olanlar tabi lokantalar için olunca bu küreklerin ebatları düşüyor, doğalgazlı olan var, elektrikli fırınlar var örnek verecek olursak elektrikli fırınlar 1 metre, doğalgazlı fırınlar ise normal lokanta tarzı olunca 1,5 metre boyundadır.
Maalesef şuan da çırak yetişmiyor, herkes okula gidiyor bu yüzden çırak bulamıyoruz, benim bir tane çırağım var şuan da ama sadece Cumartesi günleri geliyor, okul da okuyor. Tabi yaşı da küçük yaklaşık 3 – 4 yıldır benim yanımda 11 – 12 yaşlarında ama inşallah ileri de büyüdüğü zaman o da usta olacak, genellikle herkes okumaya hevesli bu yüzden mesleğimize gençlerin ilgisi yok ve biz de bundan dolayı yetiştireceğimiz çırak bulamıyoruz maalesef.
SİZİ TANIYABİLİR MİYİZ?
Akif TÜRKOĞLU, Şanlıurfa Merkezde Fırın kürekleri yapıyorum, yaklaşık 13 yıldır bu mesleğin içerisindeyim, aslında baba mesleğim benim fırın kürekleri mesleği ama babam rahmetli oldu ve ben geçtim. Tabi şuan da içinde bulunduğum dükkân da yine eski bir ustamız vardı, Halit usta ne yazık ki o da vefat edince ben geçtim dükkânın başına.
MESLEĞE NASIL BAŞLADINIZ?
Ben tabi ilk olarak babamın yanında başladım, çırak olarak babamın yanına gelirdim o çalışırken hem izlerdim işi öğrenmek için hem de ona yardım ederdim o zamanlar. Babam marangozdu aslında, o zamanları biliyorsunuz kapı ve pencere yapılırdı, babam da marangozdu ve sürekli kapı ve pencere yapardı. Daha sonra fırın kürekleri yapımına başladı ve o zamanlar bende kendisine yardım amacıyla yanına giderdim amacım tabi işi öğrenmekti ama o zamanlar babam yaşlıydı, artık çalışırken, işleri yaparken zorlanmaya başlamıştı. Bu amaçla gidiyordum babama yardım etmeye ve zamanla bende de işe karşı bir merak uyandı, heves etmeye başladım artık bu işe ve artık kendi mesleğim haline geldi fırın küreği yapımı.
10 YIL ÖNCE MESLEĞİNİZ ŞANLIURFA’DA NASIL İLERLİYORDU?
Tabi o zamanlar da çok güzeldi ve halen de öyle, bizim mesleğimiz gerçek anlamda güzel ilerliyor mantıken baktığımız zaman Şanlıurfa’da ki hatta sadece Şanlıurfa’da da değil hangi il de olursa olsun fırın olduğu müddetçe bizim mesleğimiz ölmez. Baktığımız zaman bir şehir de fırın olmak zorunda, fırın da çalışan usta da kürek kullanmak zorunda buna paralel olarak her zaman fırın küreğine ihtiyaç vardır bu yüzden bizim mesleğimiz hiç ölmeyecek bir meslektir. Fırın küreğinin sürekli tüketimi olur, şehir içi, şehirlerarası, yurt dışından bile bize talepler oluyor bu yüzden sürekli tüketimimiz vardır bizim. Tabi bizim meslekte de şöyle bir nokta var, fırın küreklerinin yapımın da kullanılan ağaçların gerçek anlam da sağlam ve iyi olması lazım, eğer fırın küreklerinin yapımın da kullanılan ağaçlar sağlam ve iyi olursa o zaman fırın kürekleri daha fazla satılır. Çünkü fırın küreklerinin yapımında kullanılan ağaç ne kadar sağlam olursa, o ağaçta yapılan fırın küreği de o kadar sağlam olur haliyle sağlam olan fırın küreklerine tabi talep de artacaktır.
MESLEĞİNİZİ TANITIR MISINIZ?
Fırın kürekleri hakkında bilgi verecek olursam, öncelikle sizlere söyleyeceğim şey bir fırın küreğinin gürgen ağacından olması lazım hatta gürgen ağacı olmazsa fırın küreği de olmaz diyebiliriz. Çünkü bir fırın küreğinin en önemli şartlarından biri o küreğin eğilmemesi lazım, bunu da sağlayan ağaç, gürgen ağacıdır işte bu yüzden fırın küreği dediğiniz zaman o küreğin gürgen ağacından olması gerekmektedir. Şuan da biz bazen hazır kürek getiriyoruz, tabi bizim kendi yaptığımız da oluyor, Bursa’da gerçek anlam da sağlam ağaç diyebileceğimiz güzel ağaçlar var bu yüzden Bursa’da bu işi yapanlar kendileri biçiyorlar, bazen yuvarlaklarını açıp bize gönderiyorlar ve diğer işlemlerini de biz burada kendimiz yapıyoruz.
FIRIN KÜREĞİNİN BİZLERE YAPIM AŞAMASINI ANLATIR MISINIZ?
Öncelikle ağaçlar tohum halinde biçilir, biçildikten sonra şeritleri kesilir 2 cm kalınlığında, tabi yedekleri 20 cm eninde, kürekler ise 30 cm enindedir. Yedekler biçildikten sonra 12 mm döner kalınlık olarak, bunların yanı sıra o küreğin kuruma olayı var ve kuruyunca da 1 – 2 mm çeker ve ondan sonra o fırın küreği aktif hale gelir. Şuanda Şanlıurfa’da bizim mesleğimizi yapan 3 kişi var, bir tanesi Süleymaniye mahallesinde, birisi ben aktif yapanlardan biri olarak ve diğeri de çarşımız da Nacar pazarının içerisinde bir ustamız var. Tabi yaklaşık 10 yıl öncesine bakarsak o zamanlar da ustalarımız vardı ama şuan da tabi fırın sayımız fazla, ben tahmin ediyorum ki şuan da ortalama 2 bine yakın fırın var Şanlıurfa’da bu yüzden de fırın küreği tüketimimiz var. Tabi örnek verecek olursam, 10 yıl öncesinde şehrimizin nüfusu bu kadar kalabalık değildi buna paralel olarak da fırın sayımız vardı ama şuan da gerçek anlam da şehrimiz kalabalık bir nüfusa sahip ve yine buna paralel olarak da fırın sayımız artıyor. Halen bile gelişmekte olan yerlerimiz ve yeni yerleşim olarak adlandırdığımız yerler de fırınlar açılmaya devam ediyor çünkü halkın ekmek ihtiyacını karşılamak zorundayız. Bir örnek daha verecek olursak bu konu ile ilgili, eskiden diyelim ki yaklaşık olarak 50 metre ara ile fırınlarımız vardı şuan tahmin ediyorum ki 30 metre aralar ile fırınlarımız var tabi şehrimiz de gittikçe büyüyor bu yüzden fırın sayılarımız çoğalıyor. Bizim en eski ustamız vardı rahmetlik oldu Ocak usta, daha sonra Halil usta vardı ondan sonra bu işi babam yapıyordu o zamanlar da bu şekilde 3 tane usta vardı Şanlıurfa’da fırın küreği yapan. Zaten baktığınız zaman insanlar ekmek almadığı müddetçe bizim mesleğimiz ölmeyecek olan bir meslektir, ekmeğin sürekli tüketimi vardır, fırın sayılarımız da artıyor tabi haliyle çünkü şehir büyüyor, insanlar artıyor, nüfus kalabalıklaşıyor. Tabi şehir dışından da talepler oluyor ki hatta yurt dışından da talepler oluyor bundan dolayı fırın küreklerinin sürekli tüketimi vardır.
MESLEĞİNİZE GENÇLERİN İLGİSİ NASIL? ÇIRAK YETİŞİYOR MU?
Maalesef şuan da çırak yetişmiyor, herkes okula gidiyor bu yüzden çırak bulamıyoruz, benim bir tane çırağım var şuan da ama sadece Cumartesi günleri geliyor, okul da okuyor. Tabi yaşı da küçük yaklaşık 3 – 4 yıldır benim yanımda 11 – 12 yaşlarında ama inşallah ileri de büyüdüğü zaman o da usta olacak, genellikle herkes okumaya hevesli bu yüzden mesleğimize gençlerin ilgisi yok ve biz de bundan dolayı yetiştireceğimiz çırak bulamıyoruz maalesef. Çocuklar gelse bile sadece yaz tatillerinde geliyorlar yanımıza bir de sadece Cumartesi günleri geliyorlar bundan dolayı şuan da çırak bulamıyoruz.
KÜREK ÇEŞİTLERİ HAKKINDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ?
Fırın kürekleri anlamın da Şanlıurfa’da zaten en çok tüketilen ve talep edilen uzun kürek dediğimiz 2 metre boyunda olan küreklere talep diğerlerine oranla baktığımız zaman daha fazla durumda ve bunun yanında bir de 2 metre boyunda olan yedekler gidiyor. Bu saydıklarım fırınlar için olanlar tabi lokantalar için olunca bu küreklerin ebatları düşüyor, doğalgazlı olan var, elektrikli fırınlar var örnek verecek olursak elektrikli fırınlar 1 metre, doğalgazlı fırınlar ise normal lokanta tarzı olunca 1,5 metre boyundadır. Şehir içi fırınlarımız olan normal fırınlarımıza 2 metre boyunda kürekler olması lazım çünkü bu küreğin üstüne 5 adet ekmek atılıyor.
KÜREK FİYATLARI HAKKINDA BİLİG VERİR MİSİNİZ?
Herkesin bildiği üzere her şeye gelen zamlardan sonra tabi ister istemez ağaç fiyatlarına da zam geldi, ağaç fiyatları da arttı, eskiden ben bir ağaç alıyordum 1 metre küpü 3,5 fiyatı vardı ama şuan da 8,5 ila 9 arası fiyatları var. Ama yine de baktığımız zaman kürek anlamında gerçekten fiyatlarımız normal şekilde seyrediyor, 1 küreği en az 5 yıl gidiyor, yedek ise 2 – 3 ay gidiyor ve küreklerin fiyatları 250 lira, yedeklerin de fiyatları 120 lira şuanda.
BİZE ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
ben teşekkür ederim.
Şanlıurfa’da ki hatta sadece Şanlıurfa’da da değil hangi il de olursa olsun fırın olduğu müddetçe bizim mesleğimiz ölmez. Baktığımız zaman bir şehir de fırın olmak zorunda, fırın da çalışan usta da kürek kullanmak zorunda buna paralel olarak her zaman fırın küreğine ihtiyaç vardır bu yüzden bizim mesleğimiz hiç ölmeyecek bir meslektir.
Fırın kürekleri anlamın da Şanlıurfa’da zaten en çok tüketilen ve talep edilen uzun kürek dediğimiz 2 metre boyunda olan küreklere talep diğerlerine oranla baktığımız zaman daha fazla durumda ve bunun yanında bir de 2 metre boyunda olan yedekler gidiyor. Bu saydıklarım fırınlar için olanlar tabi lokantalar için olunca bu küreklerin ebatları düşüyor, doğalgazlı olan var, elektrikli fırınlar var örnek verecek olursak elektrikli fırınlar 1 metre, doğalgazlı fırınlar ise normal lokanta tarzı olunca 1,5 metre boyundadır.
Maalesef şuan da çırak yetişmiyor, herkes okula gidiyor bu yüzden çırak bulamıyoruz, benim bir tane çırağım var şuan da ama sadece Cumartesi günleri geliyor, okul da okuyor. Tabi yaşı da küçük yaklaşık 3 – 4 yıldır benim yanımda 11 – 12 yaşlarında ama inşallah ileri de büyüdüğü zaman o da usta olacak, genellikle herkes okumaya hevesli bu yüzden mesleğimize gençlerin ilgisi yok ve biz de bundan dolayı yetiştireceğimiz çırak bulamıyoruz maalesef.
SİZİ TANIYABİLİR MİYİZ?
Akif TÜRKOĞLU, Şanlıurfa Merkezde Fırın kürekleri yapıyorum, yaklaşık 13 yıldır bu mesleğin içerisindeyim, aslında baba mesleğim benim fırın kürekleri mesleği ama babam rahmetli oldu ve ben geçtim. Tabi şuan da içinde bulunduğum dükkân da yine eski bir ustamız vardı, Halit usta ne yazık ki o da vefat edince ben geçtim dükkânın başına.
MESLEĞE NASIL BAŞLADINIZ?
Ben tabi ilk olarak babamın yanında başladım, çırak olarak babamın yanına gelirdim o çalışırken hem izlerdim işi öğrenmek için hem de ona yardım ederdim o zamanlar. Babam marangozdu aslında, o zamanları biliyorsunuz kapı ve pencere yapılırdı, babam da marangozdu ve sürekli kapı ve pencere yapardı. Daha sonra fırın kürekleri yapımına başladı ve o zamanlar bende kendisine yardım amacıyla yanına giderdim amacım tabi işi öğrenmekti ama o zamanlar babam yaşlıydı, artık çalışırken, işleri yaparken zorlanmaya başlamıştı. Bu amaçla gidiyordum babama yardım etmeye ve zamanla bende de işe karşı bir merak uyandı, heves etmeye başladım artık bu işe ve artık kendi mesleğim haline geldi fırın küreği yapımı.
10 YIL ÖNCE MESLEĞİNİZ ŞANLIURFA’DA NASIL İLERLİYORDU?
Tabi o zamanlar da çok güzeldi ve halen de öyle, bizim mesleğimiz gerçek anlamda güzel ilerliyor mantıken baktığımız zaman Şanlıurfa’da ki hatta sadece Şanlıurfa’da da değil hangi il de olursa olsun fırın olduğu müddetçe bizim mesleğimiz ölmez. Baktığımız zaman bir şehir de fırın olmak zorunda, fırın da çalışan usta da kürek kullanmak zorunda buna paralel olarak her zaman fırın küreğine ihtiyaç vardır bu yüzden bizim mesleğimiz hiç ölmeyecek bir meslektir. Fırın küreğinin sürekli tüketimi olur, şehir içi, şehirlerarası, yurt dışından bile bize talepler oluyor bu yüzden sürekli tüketimimiz vardır bizim. Tabi bizim meslekte de şöyle bir nokta var, fırın küreklerinin yapımın da kullanılan ağaçların gerçek anlam da sağlam ve iyi olması lazım, eğer fırın küreklerinin yapımın da kullanılan ağaçlar sağlam ve iyi olursa o zaman fırın kürekleri daha fazla satılır. Çünkü fırın küreklerinin yapımında kullanılan ağaç ne kadar sağlam olursa, o ağaçta yapılan fırın küreği de o kadar sağlam olur haliyle sağlam olan fırın küreklerine tabi talep de artacaktır.
MESLEĞİNİZİ TANITIR MISINIZ?
Fırın kürekleri hakkında bilgi verecek olursam, öncelikle sizlere söyleyeceğim şey bir fırın küreğinin gürgen ağacından olması lazım hatta gürgen ağacı olmazsa fırın küreği de olmaz diyebiliriz. Çünkü bir fırın küreğinin en önemli şartlarından biri o küreğin eğilmemesi lazım, bunu da sağlayan ağaç, gürgen ağacıdır işte bu yüzden fırın küreği dediğiniz zaman o küreğin gürgen ağacından olması gerekmektedir. Şuan da biz bazen hazır kürek getiriyoruz, tabi bizim kendi yaptığımız da oluyor, Bursa’da gerçek anlam da sağlam ağaç diyebileceğimiz güzel ağaçlar var bu yüzden Bursa’da bu işi yapanlar kendileri biçiyorlar, bazen yuvarlaklarını açıp bize gönderiyorlar ve diğer işlemlerini de biz burada kendimiz yapıyoruz.
FIRIN KÜREĞİNİN BİZLERE YAPIM AŞAMASINI ANLATIR MISINIZ?
Öncelikle ağaçlar tohum halinde biçilir, biçildikten sonra şeritleri kesilir 2 cm kalınlığında, tabi yedekleri 20 cm eninde, kürekler ise 30 cm enindedir. Yedekler biçildikten sonra 12 mm döner kalınlık olarak, bunların yanı sıra o küreğin kuruma olayı var ve kuruyunca da 1 – 2 mm çeker ve ondan sonra o fırın küreği aktif hale gelir. Şuanda Şanlıurfa’da bizim mesleğimizi yapan 3 kişi var, bir tanesi Süleymaniye mahallesinde, birisi ben aktif yapanlardan biri olarak ve diğeri de çarşımız da Nacar pazarının içerisinde bir ustamız var. Tabi yaklaşık 10 yıl öncesine bakarsak o zamanlar da ustalarımız vardı ama şuan da tabi fırın sayımız fazla, ben tahmin ediyorum ki şuan da ortalama 2 bine yakın fırın var Şanlıurfa’da bu yüzden de fırın küreği tüketimimiz var. Tabi örnek verecek olursam, 10 yıl öncesinde şehrimizin nüfusu bu kadar kalabalık değildi buna paralel olarak da fırın sayımız vardı ama şuan da gerçek anlam da şehrimiz kalabalık bir nüfusa sahip ve yine buna paralel olarak da fırın sayımız artıyor. Halen bile gelişmekte olan yerlerimiz ve yeni yerleşim olarak adlandırdığımız yerler de fırınlar açılmaya devam ediyor çünkü halkın ekmek ihtiyacını karşılamak zorundayız. Bir örnek daha verecek olursak bu konu ile ilgili, eskiden diyelim ki yaklaşık olarak 50 metre ara ile fırınlarımız vardı şuan tahmin ediyorum ki 30 metre aralar ile fırınlarımız var tabi şehrimiz de gittikçe büyüyor bu yüzden fırın sayılarımız çoğalıyor. Bizim en eski ustamız vardı rahmetlik oldu Ocak usta, daha sonra Halil usta vardı ondan sonra bu işi babam yapıyordu o zamanlar da bu şekilde 3 tane usta vardı Şanlıurfa’da fırın küreği yapan. Zaten baktığınız zaman insanlar ekmek almadığı müddetçe bizim mesleğimiz ölmeyecek olan bir meslektir, ekmeğin sürekli tüketimi vardır, fırın sayılarımız da artıyor tabi haliyle çünkü şehir büyüyor, insanlar artıyor, nüfus kalabalıklaşıyor. Tabi şehir dışından da talepler oluyor ki hatta yurt dışından da talepler oluyor bundan dolayı fırın küreklerinin sürekli tüketimi vardır.
MESLEĞİNİZE GENÇLERİN İLGİSİ NASIL? ÇIRAK YETİŞİYOR MU?
Maalesef şuan da çırak yetişmiyor, herkes okula gidiyor bu yüzden çırak bulamıyoruz, benim bir tane çırağım var şuan da ama sadece Cumartesi günleri geliyor, okul da okuyor. Tabi yaşı da küçük yaklaşık 3 – 4 yıldır benim yanımda 11 – 12 yaşlarında ama inşallah ileri de büyüdüğü zaman o da usta olacak, genellikle herkes okumaya hevesli bu yüzden mesleğimize gençlerin ilgisi yok ve biz de bundan dolayı yetiştireceğimiz çırak bulamıyoruz maalesef. Çocuklar gelse bile sadece yaz tatillerinde geliyorlar yanımıza bir de sadece Cumartesi günleri geliyorlar bundan dolayı şuan da çırak bulamıyoruz.
KÜREK ÇEŞİTLERİ HAKKINDA BİLGİ VERİR MİSİNİZ?
Fırın kürekleri anlamın da Şanlıurfa’da zaten en çok tüketilen ve talep edilen uzun kürek dediğimiz 2 metre boyunda olan küreklere talep diğerlerine oranla baktığımız zaman daha fazla durumda ve bunun yanında bir de 2 metre boyunda olan yedekler gidiyor. Bu saydıklarım fırınlar için olanlar tabi lokantalar için olunca bu küreklerin ebatları düşüyor, doğalgazlı olan var, elektrikli fırınlar var örnek verecek olursak elektrikli fırınlar 1 metre, doğalgazlı fırınlar ise normal lokanta tarzı olunca 1,5 metre boyundadır. Şehir içi fırınlarımız olan normal fırınlarımıza 2 metre boyunda kürekler olması lazım çünkü bu küreğin üstüne 5 adet ekmek atılıyor.
KÜREK FİYATLARI HAKKINDA BİLİG VERİR MİSİNİZ?
Herkesin bildiği üzere her şeye gelen zamlardan sonra tabi ister istemez ağaç fiyatlarına da zam geldi, ağaç fiyatları da arttı, eskiden ben bir ağaç alıyordum 1 metre küpü 3,5 fiyatı vardı ama şuan da 8,5 ila 9 arası fiyatları var. Ama yine de baktığımız zaman kürek anlamında gerçekten fiyatlarımız normal şekilde seyrediyor, 1 küreği en az 5 yıl gidiyor, yedek ise 2 – 3 ay gidiyor ve küreklerin fiyatları 250 lira, yedeklerin de fiyatları 120 lira şuanda.
BİZE ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
ben teşekkür ederim.