UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Şanlıurfa’nın Harran ilçesindeki konik kubbeli evler, mimari yapıları sayesinde kavurucu yaz sıcaklarında serin bir ortam sağlıyor.
Tarihi ve kültürel zenginlikleriyle öne çıkan ilçenin simgesi haline gelen bu evler, yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgisini çekiyor. Yüksekliği 5 metreyi bulan yapılar, harç kullanılmadan kireç taşından inşa ediliyor. Evlerin dış yüzeyi balçıkla kaplanırken, içi ise yumurta akı, toprak, saman ve gül yağı karışımıyla sıvanıyor.
Hava sıcaklığının 50 dereceye yaklaştığı kentte serin ortamların önemi artarken, yaz aylarında ilçeyi ziyaret eden turistler, konik kubbeli evlerin dışı ile içi arasındaki sıcaklık farkına hayran kalıyor.
Sıcaklık Farkı 15 Dereceye Ulaşıyor
Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Harran Ören Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, yaptığı açıklamada, ilçedeki en serin yerin bu tarihi yapılar olduğunu söyledi.
Harran’da Arap kökenli vatandaşların yaşadığını ve "Harran" isminin Arapçada sıcak anlamına gelen “har” kelimesinden türediğine dair rivayetler olduğunu aktaran Önal, evlerin mimari yapısının yüksek sıcaklığa karşı doğal bir koruma sağladığını belirtti.
Prof. Dr. Önal, şu bilgileri paylaştı:
“Harran ilçesinde yaz aylarında yaklaşık 50 derece sıcaklıklar görülüyor. Bu sıcaklığı serinliğe dönüştürmek amacıyla yaklaşık 250 yıldır konik kubbeli ev mimarisi tercih ediliyor. Tavanların yüksek olması içerideki sıcak havanın yükselip dışarı çıkmasına neden oluyor, böylece alt kısımlar doğal olarak serin kalıyor. Şu an bu evlerin içi yaklaşık 25-30 derece civarında; dışarısıyla arasında 15 derece sıcaklık farkı bulunuyor. Günümüzde 127 konik kubbeli ev tescilli durumda.”
"Sanki Erciyes’e Çıkmış Gibiyim"
Kayseri’den ailesiyle birl
“Kayseri’nin serin havasına alışkın olduğumuz için burası bize oldukça sıcak geldi. Arabanın termometresi 48 dereceyi gösteriyordu ama bu evlerin içine girdiğimizde inanılmaz bir serinlik hissettik. Sanki Erciyes’e çıkmış gibiyim. Gerçekten insana ferahlık veriyor.”
Kastamonu’dan gelen Mahya Sönmez ise Harran’a hayran kaldığını belirterek, “Şanlıurfa’nın en serin yerini Harran’daki bu evlerde bulduk. Sıcaktan bunalan herkesin görmesi gereken bir yer” dedi.
