Hasat sezonunun devam ettiği bu günlerde Şanlıurfa’da çiftçiler ikinci ürün hazırlıklarına başlarken, çevreye ve tarıma büyük zarar veren anız yakma uygulaması yeniden gündeme geldi. TEMA Vakfı Şanlıurfa Temsilcisi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, bu konuda kritik uyarılarda bulundu.
“Anız Yakmak Toprağın Ruhunu Öldürür”
Prof. Dr. Öztürkmen, anız yakmanın toprağın verimliliğini yok ettiğini ve gelecek nesillerin gıda güvenliğini tehlikeye attığını belirtti. “Toprak sadece üretim alanı değil, canlı bir ekosistemdir. Anız yakıldığında faydalı mikroorganizmalar, solucanlar yok oluyor. Organik madde azalıyor, besin döngüsü bozuluyor,” dedi.
Anız Yakmanın Yıkıcı Etkileri
Uzmanlar, anız yakmanın doğaya ve ekonomiye verdiği zararları şu başlıklarla özetliyor:
-
Toprak Verimliliği Azalıyor: Faydalı canlılar yok oluyor, organik madde kayboluyor.
-
Erozyon Artıyor: Bitki örtüsü yok olduğunda toprak rüzgar ve suya karşı savunmasız kalıyor.
-
Hava Kirliliği ve Karbon Salınımı: Yangınlar karbon salınımını artırıyor, iklim değişikliğini tetikliyor.
-
Ekonomik Kayıplar: Tarım arazileri, ormanlar, iletişim hatları zarar görüyor; milyonlarca lira kaybediliyor.
Çözüm: Anız Yakmak Yerine Toprağı İşlemek
Öztürkmen, anız yakmak yerine anızlı toprağın işlenmesi gerektiğini vurguladı. Bu yöntemle:
-
Toprağın organik madde oranı korunur,
-
Su tutma kapasitesi artar,
-
Erozyon önlenir,
-
Uzun vadede sürdürülebilir verimlilik sağlanır.
Şanlıurfa’nın Tarımsal Önemi ve Risk Büyüklüğü
Türkiye’deki buğday üretiminin %8’ini, mercimeğin %36’sını ve arpanın %11’ini karşılayan Şanlıurfa’da, 5,3 milyon dekarlık hububat tarım alanının yaklaşık yarısında ikinci ürün ekimi yapılıyor. Bu da 2,6 milyon dekarlık alanda anız yakma riski anlamına geliyor.
Yasal Yaptırım ve Çiftçilere Çağrı
2872 sayılı Çevre Kanunu’na göre anız yakanlara dekara ceza kesiliyor. Yetkililer, çiftçileri şu önlemleri almaya çağırıyor:
-
Biçerdöverlerle alçaktan hasat yapılması (10-15 cm),
-
Anızların uygun tarım aletleriyle toprağa karıştırılması,
-
Modern tarım tekniklerinin benimsenmesi.
“Toprağa İhanet Etmeyelim”
Prof. Dr. Öztürkmen, sözlerini şu çarpıcı ifadeyle tamamladı:
“Artan nüfus karşısında aynı topraktan daha fazla verim almamız gerekecek. Bugün anız yakarak sadece kendi geleceğimizi değil, çocuklarımızın sofrasını da tehlikeye atıyoruz. Unutmayalım: Anız yakmak, geleceği yakmaktır.”
