Akman, yumurta kabuğunun boya sanayisinde, inşaatlarda kullanılabileceğini, gübre ve yem olarak değerlendirilebileceğini ve birçok farklı alanda önemli bir ürün olduğunu vurguladı.
Akman, yaptığı açıklamada, dünyanın en stratejik protein kaynaklarından biri olan yumurtanın, Birleşmiş Milletler’in (BM) de en önemli konu başlıkları arasında yer aldığını belirtti.
Yıldız bileşen olarak tanımlanan yumurtanın, hayvansal protein kaynakları içinde besin değerleriyle anne sütüne en yakın olduğunu söyleyen Akman, yumurtanın fonksiyonel özellikleri nedeniyle en yaygın kullanılan hayvansal proteinlerden biri olduğuna dikkat çekti.
Gıdayı Toparlıyor, Yapıştırıyor: Yumurtanın Tarifi
Fonksiyonel özelliklerinin, yumurtanın tüm gıda sanayisinde kullanılmasını sağladığını anlatan Akman, şunları söyledi:
"Köfte, kek, krema, çikolata, tatlılar gibi pek çok gıda ürününde yumurtayı kullanabiliyorsunuz. Kabarma, toparlama, yapıştırma gibi özelliklere sahip. Ayrıca, karbon ayak izi düşük ve protein kaynağı olarak oldukça ekonomik. Türkiye, dünyanın en önemli üreticileri arasında yer alıyor ve bu ürün çok stratejik bir önem taşıyor. Yumurtaya değer verilmeli ve üreticileri iyi anlaşılmalı."
Türkiye Yumurtada İlk 10’a Girmeli
Akman, yumurta sanayisinde Türkiye'nin gidecek çok yolu olduğunu belirterek, "Yumurta sanayisinde Türkiye, dünyada ilk 50 ülke arasına bile giremiyor. Dünyanın ilk 10 arasındaki üreticilerine bakarsanız, hepsi yumurta sanayisinde de ilk 10’da yer alıyor. Ama biz 50 arasında bile değiliz" dedi. Gelecek 5-10 yıl arasında, Türkiye toplam yumurta üretiminin yüzde 75'ini sadece 30 üreticinin yapacağını aktaran Akman, yumurta üretimi kadar ihracatının da önemli olduğuna değindi.
Akman, ayrıca, korumacı politikaların gıda güvencesi sağlamak yerine arz ve talep dengesizliklerini artırdığını vurguladı ve "İhracatın artması, arz ve talep dengesini uzun vadede dengeleyecektir" ifadelerini kullandı.
Yumurtanın Sanayiye Katkısı: Kırılma Anı ve Potansiyel
Yumurtanın kırıldığı andan itibaren sanayiye dönüştüğünü belirten Akman, şöyle devam etti:
"Sanayi, yumurtayı kırar ve pastörize sıvı yumurta üretir. Sonrasında bu ürünler, türevlerine doğru hızlı bir şekilde ilerler. Yumurtanın raf ömrü 1-2 yıla kadar uzatılabilir. Yumurtadan yapılan toz, süt tozuna benzer şekilde lisanslı depoculuk kapsamına alınabilir. Yumurtanın sanayide daha fazla kullanılması, çiftçinin refahını artırır, arz ve talep esnekliğini geliştirir ve fiyat istikrarı sağlar."
Akman, 10 yıl önce toplam üretimin sadece yüzde 1'inin yumurta sanayisinde işlendiğini, ancak bugün bu oranın yüzde 8'e yükseldiğini belirtti. "Gelişmiş pazarlarda bu oran yüzde 25-30 arasında. Türkiye’de bu oran daha da arttırılmalı" dedi.
Kabuk Deyip Geçmeyin: Yumurtanın Kabuğu Sanayide Değerlendirilebilir
Yumurtanın pastörize sıvısı ve tozunun yanı sıra kabuğunun da sanayi açısından çok değerli olduğuna dikkat çeken Akman, yumurta kabuğundan şu alanlarda faydalanılabileceğini söyledi:
"Yumurta kabuğundan kolojen üretilebilir, biyoplastik elde edilebilir, polipropilenin önemli dolgu maddesi yapılabilir. Ayrıca, boya sanayisinde, inşaat sektöründe ve gübre olarak değerlendirilebilir. Asidik topraklarda kirecin ikamesi olarak kullanılabilir ve yem sanayisinde de değerlendirilebilir."
Akman, yumurtanın sanayiye katkısıyla, "Yumurtanın fiyatı 1 lira ise, sanayisindeki ürünlerle bu yumurta 4 liraya satılabilir. Yani 4 kat katma değer sağlanabilir. Potansiyelimiz bol ve üretimimiz fazlasıyla yeterli" diye ekledi.